Golanhoogland

Die Golanhoogland (Arabies: هضبة الجولان, Haḍbatu l-Jawlān, of مرتفعات الجولان, Murtafaʻātu l-Jawlān; Hebreeus: רמת הגולן, HaGolan) is ’n streek van sowat 1 800 km² in die Levant. Die definisie van die streek verskil tussen twee dissiplines: As ’n geologiese en biogeografiese streek is die Golanhoogland ’n basaltagtige plato wat in die suide deur die Jarmoekrivier begrens word, in die weste deur die See van Galilea en die Hoelavallei, in die noorde deur die Anti-Libanonberge met Hermonberg en in die ooste deur die wadi Ruqqad; en as ’n geopolitieke streek is dit die gebied wat tydens die Sesdaagse Oorlog van 1967 van Sirië verower is en sedert 1981 as deel van Israel geadministreer word (die Golanhoogland behoort tot die Noordelike distrik). Dié streek sluit die westelike tweederdes van die geologiese Golanhoogland en die Israelies besette deel van Hermonberg in.

Golanhoogland هضبة الجولان רמת הגולן
Ligging van die Golanhoogland.
Oppervlak
• Totaal	1 200 km^2 (500 vk. myl)
Hoogte	2 814 m (9 232 ft)
Bevolking
• Totaal	40 000−49 700
Tydsone	UTC+3 (+2)
Status	Internasionaal erken as Siriese grondgebied wat deur Israel beset word

Geskiedenis

Die vroegste bewyse van menslike bewoning op die Golan dateer van die Laat Steentydperk. Volgens die Bybel is ’n Amoritiese koninkryk Basan tydens die bewind van koning Og deur die Israeliete verower. Dwarsdeur die Ou Testamentiese tydperk was die Golan "die fokus van ’n magstryd tussen die konings van Israel en die Arameërs, wat naby die hedendaagse Damaskus gewoon het."

Ná die Assiriese en Babiloniese heerskappy het Persië die streek oorheers en Jode uit Babiloniese gevangenskap toegelaat om hul daar te vestig. Die Iturene, ’n Arabiese of Aramese volk, het hulle in die 2de eeu v.C. daar gevestig en tot aan die einde van die Bisantynse tydperk daar gewoon. Georganiseerde Joodse vestiging in die streek het geëindig in 636 n.C., toe dit deur Arabiere verower is. In die 16de eeu is die Golan deur die Ottomaanse Ryk verower. In 1918 het dit ’n Franse mandaat geword. Toe die mandaat in 1946 verstryk, het dit deel van die nuwe onafhanklike Republiek Sirië geword.

Israeliese besetting

Die See van Galilea en die suidelike Golanhoogland.

Sedert die Sesdaagse Oorlog van 1967 word die westelike tweederdes van die Golanhoogland deur Israel beset en geadministreer, terwyl die oostelike derde onder Siriese beheer gebly het. Ná die oorlog het Sirië enige samesprekings met Israel as deel van die Resolusie van Khartoem verwerp. Die bou van Israeliese nedersettings het begin in die gebied wat onder Israel se beheer is. Die streek was onder militêre administrasie totdat die Knesset die Golanhooglandwet in 1981 goedgekeur het; dié het Israel se reg op die gebied bevestig, ’n stap wat as anneksasie beskryf is. Die stap is deur die VN se Veiligheidsraad in Resolusie 497 afgekeur. Daarvolgens is "Israel se besluit om sy wette, jurisdiksie en administrasie in die besette Siriese Golanhoogland te vestig onwettig en sonder internasionale wetlike geldigheid". In Resolusie 242 word ook klem gelê op die "ontoelaatbaarheid van die aanskaffing van grondgebied deur oorlog". Israel beweer hy het ’n reg om die Golan te behou en regverdig dit aan die hand van ’n ander resolusie, 242, wat vra vir "veilige en erkende grense sonder bedreigings of geweldsdade".

Ná die begin van die Siriese Burgeroorlog was beheer oor die Siriese deel van die Golan verdeel tussen die regerings- en opposisiemagte, met ’n VN-toesigmag wat ’n buffersone van 266 km² tussenin gehandhaaf het om die skietstilstand tussen Israel en Sirië af te dwing. Van 2012 tot 2018 was die oostelike Golanhoogland die terrein van herhaalde gevegte tussen die Siries-Arabiese Weermag en rebellefaksies, insluitende dié van die gematigde , die djihadistiese al-Noesra-front en faksies wat by die ISIL geaffilieer is. In Julie 2018 het die Siriese regering beheer oor die oostelike Golan teruggewen.

Op 25 Maart 2019 het president Donald Trump van die VSA aangekondig "die Verenigde State erken dat die Golanhoogland deel van die staat Israel is". Daardeur is Amerika die eerste en enigste land wat Israeliese soewereiniteit oor die geannekseerde dele van die Golan erken. Die 28 lidlande van die Europese Unie het op hulle beurt verklaar hulle erken nie Israel se soewereiniteit nie, en verskeie Israeliese deskundiges oor internasionale reg het die beginsel herhaal dat grondgebied wat deur óf defensiewe óf offensiewe oorloë verkry is, kragtens die internasionale reg nie geannekseer mag word nie.

Verwysings

1. "The international community maintains that the Israeli decision to impose its laws, jurisdiction and administration in the occupied Syrian Golan is null and void and without international legal effect." International Labour Office (2009). The situation of workers of the occupied Arab territories (International government publication uitg.). International Labour Office. p. 23. ISBN 978-92-2-120630-9.
2. In 2008, a plenary session of the United Nations General Assembly voted by 161–1 in favour of a motion on the "occupied Syrian Golan" that reaffirmed support for UN Resolution 497. (General Assembly adopts broad range of texts, 26 in all, on recommendation of its fourth Committee, including on decolonization, information, Palestine refugees, United Nations, 5 December 2008.)
3. "the Syrian Golan Heights territory, which Israel has occupied since 1967". Also, "the Golan Heights, a 450-square mile portion of southwestern Syria that Israel occupied during the 1967 Arab–Israeli war." (CRS Issue Brief for Congress: Syria: U.S. Relations and Bilateral Issues, Congressional Research Service. 19 January 2006)
4. Occupied territory: "Israeli-occupied Golan Heights" (Central Intelligence Agency. CIA World Factbook 2010, Skyhorse Publishing Inc., 2009. pg. 339. ISBN 1-60239-727-9.)
5. Tina Shepardson. Stones and Stories: Reconstructing the Christianization of the Golan, Geargiveer 15 April 2001 op Wayback Machine Biblisches Forum, 1999.
6. Deuteronomium 3:1-7
7. Tatro, Nicolas (11 September 1988). "The Golan Heights: A Battlefield of the Ages". The Los Angeles Times. Besoek op 29 November 2011.
8. HaReuveni, Immanuel (1999). Lexicon of the Land of Israel (in Hebreeus). Miskal – Yedioth Ahronoth Books and Chemed Books. pp. 662–663 ISBN 965-448-413-7.
9. Vitto, Fanny, Ancient Synagogue at Rehov, Israel Antiquities Authority, Jerusalem 1974
10. Michael Avi-Yonah (1979). The Holy Land – from the Persian to the Arab Conquests (536 B.C. to A.D. 640) A Historical Geography, Grand Rapids, Michigan, p. 170 ISBN 0-8010-0010-6
11. Avraham Negev; Shimon Gibson (2005). Archaeological Encyclopedia of the Holy Land (Paperback uitg.). Continuum. p. 249. ISBN 978-0-8264-8571-7.
12. Dan Urman; Paul Virgil McCracken Flesher (1998). Ancient synagogues: historical analysis and archaeological discovery. BRILL. p. 423. ISBN 978-90-04-11254-4. Besoek op 2 Maart 2011.
13. Eric M. Meyers (1996). The Oxford encyclopedia of archaeology in the Near East, Volume 2 (Hardeband uitg.). Oxford University Press. p. 421. ISBN 978-0-19-511216-0.
14. "The Golan Heights: Geography, Geology and History". Jewish Virtual Library. Besoek op 29 November 2011. The Encyclopedia of Ancient History (2013).
15. Korman, Sharon, The Right of Conquest: The Acquisition of Territory by Force in International Law and Practice, Oxford University Press, pp. 262–263 
16. "This Week in History: The Arab League Three No's". Jerusalem Post (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2019. Besoek op 4 Desember 2017.
17. Golan Heights Law, MFA.
18. UN Security Council Resolution 497
19. Y.Z Blum "Secure Boundaries and Middle East Peace in the Light of International Law and Practice" (1971) pages 24–46
20. "Agreement on Disengagement between Israeli and Syrian Force". Report of the Secretary-General concerning the Agreement on Disengagement between Israeli and Syrian Forces (in Engels). United Nations. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2019. Besoek op 29 November 2011.
21. AP and TOI staff (31 Julie 2018). "Syria boots IS from Golan Heights, retaking full control of frontier with Israel". www.timesofisrael.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Mei 2019. Besoek op 25 Maart 2019.
22. Trump, Donald J. (25 Maart 2019). "Proclamation on Recognizing the Golan Heights as Part of the State of Israel". The White House (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 April 2020. Besoek op 25 Maart 2019.
23. Landler, Mark; Halbfinger, David M. (25 Maart 2019). "Trump, With Netanyahu, Formally Recognizes Israel's Authority Over Golan Heights". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2020. Besoek op 25 Maart 2019.
24. Noa Landau, Legal Experts Debunk Netanyahu’s Golan Heights Claim: Annexation Can’t Be Excused by Defensive War, Haaretz, 31 Maart 2019
25. Zachary Laub, 'The Golan Heights: What’s at Stake With Trump’s Recognition,' Council of Foreign Relations 28 Maart 2019
26. Jon Stone, 'EU member states unanimously reject Israel's sovereignty over Golan Heights, defying Trump and Netanyahu,' The Independent 29 Maart 2019.

Bronne

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Golanhoogland.

32°58′54″N 35°44′58″O / 32.98167°N 35.74944°O / 32.98167; 35.74944