Konfusius

Konfusius of Confusius (Chinees: 孔子, letterlik vertaal: "Heer Kong"; volgens oorlewering 551 v.C. - 479 v.C.) is die bekendste Chinese wysgeer. Sy Chinese naam was K'oeng Foe-tsoe wat "meester K'oeng" beteken. Die Katolieke sendelinge wat baie eeue na sy dood in China aangekom het en daar van die merkwaardige man gehoor het, het sy naam verlatyns tot Confucius.

Konfusius 孔子
Gebore	551 v.C. Zou, Lu-staat
Oorlede	479 v.C. (op 71–72) Lu-staat
Nasionaliteit	Chinees
Vakgebied	Morele filosofie, sosiale filosofie, etiek
Bekend vir	Stigter van Konfusianisme
Beïnvloed deur	I Ching, Boek van Rites
Invloed op	Baie Chinese filosowe, veral Mengzi, Xun Zi, die Neotaoiste en die Neokonfusianisme; François Quesnay; Christian Wolff; Robert Cummings Neville; Ezra Pound

Konfusius-beeld by die Konfusius-tempel in Beijing

Hy het maatskaplike en morele beginsels verkondig wat ’n groot invloed op die Chinese samelewing en denke gehad het. Hy het ook 'n groot invloed op lande soos Japan, Korea en Viëtnam uitgeoefen.

Konfusianisme

Konfusius was 'n denker en sosiale filosoof en het veral persoonlike moraliteit en die moraliteit van die regering beklemtoon, sowel as die korrektheid van sosiale verhoudings, geregtigheid en opregtheid. Sy denke het ontwikkel tot 'n filosofiestelsel bekend as Konfusianisme.

Die leringe van Konfusius het mettertyd 'n uiters belangrike invloed op die Chinese lewenswyse en denkwyse uitgeoefen.

Hy het self gesê: " Ek leer niks nuuts nie. Al wat ek doen is om die antieke wysheid oor te dra."

Maar hy het meer as dit gedoen. Hy het uit die leringe van die antieke China die beste gehaal en dit aan sy mense oorgedra in 'n helder en duidelike vorm.

Sy vroeë lewe

Konfusius se oorspronklike naam was Kong Qiu of Zhong Ni. As kind was hy 'n gretige leerder en hy het baie in rituele belanggestel. Toe hy groot was het hy 'n staatsamptenaar geword wat plase en beeste hanteer het. Daarna het hy 'n onderwyser geword.

Gedurende sy lewe was talle lande in oorloë met China gewikkel. Hierdie tydperk staan as die lente- en herfsperiode van die Zhou-dinastie bekend. Konfusius het nie hiervan gehou nie en wou orde in die samelewing herstel.

Die praktiese denker

Soos Sokrates het Konfusius soms vrae gestel, sonder om dit self te beantwoord. Hy wou eerder hê dat mense daaroor moes nadink, sodat hulle van ander mense en veral uit die geskiedenis kon leer. Hy was van mening dat persone met kennis en vaardighede in hoë posisies aangestel moes word, en nie net persone uit magtige families nie.

Konfusius wou hê dat mense eerder aan ander mense as oor geld en besittings dink. Hy het egter ook gevoel dat daar sterk reëls in die samelewing moet wees en dat mense dit moet gehoorsaam. Hy het gereken dat daar vyf tipiese verhoudings tussen mense bestaan, wat elk sy eie reëls het, naamlik:

• Prins en onderdaan
• Pa en seun
• Man en vrou
• Ouer en kind
• Of vriende

Hy het hierdie tradisionele verhoudings die 'vyf prototipes' genoem. Konfusius het gesê dat beide partye aan reëls onderhewig is. Byvoorbeeld, 'n onderdaan moet aan 'n prins gehoorsaam wees, maar 'n prins moet ook na sy onderdane luister en goed en regverdig oor hulle regeer.

Een van Konfusius se leerstellings was dat mense teenoor ander moet doen soos hulle wil hê dat ander teenoor hulle moet optree. Dit word soms die Goue Reël genoem. Hy word onthou as 'n wyse man van ou China, wie se spreuke na 25 eeue nog altyd nuut is.

Invloed

Sy filosofie lê die nadruk op die persoonlike en die bestuur van moraliteit, orde, en respek vir die meerdere, en het veral gewild geword deur die sterk tradisionele Chinese stellinginnames. Konfusius word veral vereer deur onderwysers, studente en konfusianiste. Die belangrikste geboue vir die konfusianiste is die konfusiustempels.

Die invloed van Konfusius op die Chinese beskawing kan nie oorskat word nie. Dit het ook invloed buite China in Taiwan, Japan, Korea en Vietnam. Dit kom veral deur die Konfusianisme, die leer wat ontwikkel is deur sy dissipels en kommentators. "Die Gesprekke van Konfusius" (Lunyu) is 'n kort versamelwerk met besprekings wat hy gehad het met dissipels en wat na sy dood versamel is. Die boek bevat die belangrikste hoofgedagtes van sy onderrig.

In die moderne era bestaan konfusiaanse bewegings, soos die Nuwe Konfusianisme, nog steeds, maar tydens die Kulturele Rewolusie is Konfusianisme dikwels aangeval deur leidende figure in die Kommunistiese Party van China. Dit was gedeeltelik 'n voortsetting van die veroordelings van Konfusianisme deur intellektuele en aktiviste in die vroeë 20ste eeu wat dit as 'n oorsaak van die etnosentriese geslote-gedagte benaderings en die weiering van die Qing-dinastie om te moderniseer beskou het. Volgens diegene het dit gelei tot die tragedies wat in die 19de eeu in China uitgespeel het.

Konfusius se werke word bestudeer deur geleerdes in baie ander Asiatiese lande, veral dié in die Chinese kulturele gebied, soos Korea, Japan en Vietnam. Baie van die lande hou steeds die tradisionele gedenkgeleentheid elke jaar.

Die Ahmadiyya Moslem Gemeenskap glo dat Konfusius 'n Goddelike Profeet van God was, soos Laozi en ander vooraanstaande Chinese persoonlikhede.

In die moderne tyd, word Asteroïde 7853, "Konfusius", is vernoem na die Chinese denker.

Verwysings

1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
2. Ames, Roger T. and David L. Hall (2001). Focusing the Familiar: A Translation and Philosophical Interpretation of the Zhongyong. University of Hawaii Press. p. 132. ISBN 978-0824824600.
3. Ahmad n.d., online.
4. IAU Minor Planet Center. International Astronomical Union Minor Planet Center. Besoek 12 September 2018.

Bron

• KENNIS,  vol 6, 1980, bl. 1064, ISBN 0 7981 0828 2

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Konfusius.