Kuomintang

Die Kuomintang van China of KMT, soms vertaal as die Nasionalistiese Party van China, is ’n groot politieke party in die Republiek China (RC of Taiwan). Dit is vandag die grootste opposisieparty in die . Die Kuomintang is in 1911 gestig en het die Revolusionêre Liga van Dr Sun Yat-sen as voorloper gehad. Die Kuomintang - dikwels verkort na KMT - is gebaseer op die drie beginsels van die volk, naamlik nasionalisme, demokrasie en volkswelsyn.

Kuomintang van China 中國國民黨 Zhōngguó Guómíndǎng
KMT
Kenteken van die Kuomintang van China
Leier
Gestig	24 November 1894
Voorafgegaan deur	Herlewing van China se Geselskap (1894) Tongmenghui (1905) Nasionalistiese Party (1912) Chinese Rewolusionêre Party (1914)
Nuusbrief	Central Daily News, Kuomintang News Network
Hoofkwartier	No.232~234, Sec. 2, BaDe Rd., Zhongshan-distrik, Taipei, Republiek China
Jeugvleuel	Kuomintang Jeugliga
Ideologie	Konserwatisme, Chinese nasionalisme, Drie Beginsels van die Volk, Teenkommunisme, Sosialisme
Nasionale affiliasie	Pan-Blou Koalisie
Internasionale affiliasie	Centrist Democrat International, International Democrat Union
Amptelike kleure	Blou
Webblad	www.kmt.org.tw

Die KMT op die vasteland van China

Vroeëre vlag van die Kuomintang

Na die Chinese rewolusie in 1911 het Sun Yat-sen die president van China geword, en die KMT, wat voorheen 'n voorhoedebeweging was, het 'n ware party geword. Generaal Yuan Shikai het Sun gou as president afgesit en die KMT verbied, maar na Yuan se dood in 1916 het Sun weer polities aktief geword en die KMT het weer mag teruggewin.

Met die Sowjet-ondersteuning kon die leërs van die KMT die plaaslike krygshere in Suid-China verdryf en die republiek daar vestig. Van die begin van die twintigerjare was die kommuniste ook deel van die KMT. Die rede hiervoor was dat die Sowjetunie slegs die KMT sou ondersteun as dit kommuniste in sy party ingesluit het. Die idee van die Sowjetunie was dat die kommunistiese party so versigtig te kon groei binne die KMT, en uiteindelik die KMT, wat net matig sosialisties was, kon oorgeneem het.

Sun Yat-sen is in 1925 oorlede, waarna Generalissimo Chiang Kai-shek die leier van die party geword het (en van die land). Hy het nie na kommuniste vertrou nie en het 'n heksejag teen hulle ontketen, waarin baie kommuniste gesterf het. Die kommuniste het uiteindelik met 20 000 mense ontsnap, en in die noorde gevlug met Mao Zedong en ander leiers. (Sien ook Kommunistiese Party van China - KPC).

Lokaal waarin 1ste Nasionale Kongres van die  Kuomintang in 1924 plaasgevind het.

Tydens die Tweede Sino-Japannese Oorlog het die KMT geveg saam met die KPC teen Japan wat China binnegeval het. Chiang het egter gereeld ook teen die kommuniste geveg, in plaas van die kommuniste teen die Japannese, omdat hy vir hulle 'n groter langtermyn gevaar as die Japannese beskou het.

Nadat die Japannese verslaan is, het die burgeroorlog tussen KMT en KPC weer opgevlam. Uiteindelik is hierdie oorlog in 1949 deur die KPC gewen. Mao Zedong het die Volksrepubliek van China uitgeroep en die KMT het na die eiland Taiwan gevlug met soveel mense en kuns skatte as moontlik.

Die KMT op Taiwan

Op Taiwan het die KMT die Republiek van China steeds onder die outoritêre leierskap van Chiang Kai-shek gevestig. Die regering van die Republiek van China het jare lank planne gemaak om die vasteland te herwin, maar dit het nie uitgewerk nie.

Tot en met die 1990's was die Republiek van China 'n eenpartystaat op Taiwan, met die KMT in beheer, eers onder Chiang Kai-shek, later onder sy seun, Chiang Ching-kuo. Hy het uiteindelik 'n paar hervormings uitgevoer, wat deur sy opvolger Lee Teng-hui voltooi is. Op daardie tydstip het die KMT egter steeds die beste kanale vir propaganda bedryf, en Lee het ook die eerste vrye verkiesings gewen. Lee sou later een van die stigterslede van die Taiwanese onafhanklikheidsbeweging word.

Met die presidensiële verkiesing in 2000 was daar twee kandidate van die KMT-oriëntasie, Lien Chan en James Soong, wat die stemme van KMT-gesinde kiesers verdeel het, sodat Chen Shui-bian die president van die Republiek van China kon word, met 37% van die totale aantal stemme wat uitgebring is. Sodoende het die kandidaat van die Demokratiese Progressiewe Party (DPP) Chen Shui-bian het die verkiesing gewen en die KMT het die opposisie vir die eerste keer betree.

Die presidensiële verkiesings van 2004 is deur Chen Shui-bian gewen, al is dit met 'n klein meerderheid van stemme. Chen het hierdie verkiesings gewen na 'n geheimsinnige moordpoging op hom. Die verkiesing vir die parlement die volgende jaar het die KMT gewen, en in 2005 moes Chen Shui-bian 'n parlement hanteer wat in die beheer van die KMT en sy vennote was.

Tydens die parlementsverkiesingen van 2008 het die KMT die DPP goed verslaan en die party die mag op die eiland stewig in sy hande gegee. Op 22 Maart 2008 is die winste van die KMT in die presidensiële verkiesings van 2008 weer bygevoeg. Ma Ying-jeou van die KMT het die steun van 58 persent van die kiesers ontvang. In 2012 is Ma Ying-jeou herkies met net meer as 50% van die stemme gewen. In 2016 het die KMT egter die presidensiële verkiesings aan die DPP verloor.

Verwysings

1. "Kuomintang Official Website" (in Engels). Kmt.org.tw. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 April 2020. Besoek op 13 September 2011.
2. "政策綱領" (in Chinees). Kmt.org.tw. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 19 Junie 2016.
3. (en) The Editors of Encyclopædia Britannica. "Three Principles of the People". Encyclopædia Britannica. {{cite web}}: |author= has generic name ((hulp))
4. (en) Mary C. Wright (1955). From Revolution to Restoration: The Transformation of Kuomintang Ideology. Association for Asian Studies. pp. 515–532.
5. (en) Kataoka, Tetsuya (1974). Resistance and Revolution in China: The Communists and the Second United Front. University of California Press. p. 180. ISBN 9780520025530.
6. "Party Charter". Kuomintang. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Februarie 2013. Besoek op 6 Maart 2013.
7. "Introduction of the KMT". Kuomintang. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Januarie 2011. Besoek op 15 Februarie 2011.

Bronne

• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kuomintang.
• (en) (zh) Die Kuomintang van China se amptelike webwerf