Marydale

Marydale is 'n dorpie in die Noord-Kaap wat in 1902 deur die Nederduitse Gereformeerde Kerk gestig is en so genoem is na die vrou van G.P. Snyman, eienaar van die plaas Kalkput waarop die dorpie uitgelê is. Die bevolking is sowat 2 600. Die N10 nasionale pad gaan by die dorpie verby en die R383-streekroete kruis die N10 ook hier.

Marydale
Dorp
Marydale  Marydale se ligging in Noord-Kaap
Koördinate: 29°24′20″S 22°6′18″O / 29.40556°S 22.10500°O / -29.40556; 22.10500
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Noord-Kaap
Distrik	Pixley ka Seme
Munisipaliteit	Siyathemba
Stigting	1902
Oppervlak
• Totaal	63,35 km^2 (24,46 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	2 623
• Digtheid	41/km^2 (110/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	2.7%
• Indiërs/Asiërs	1.3%
• Bruin mense	84.8%
• Swart mense	10.9%
• Ander	0.2%
Taal (2011)
• Afrikaans	96.0%
• Xhosa	1.0%
• Engels	0.9%
• Ander	2.1%
Poskode (strate)	8910
Poskode (posbusse)	8910
Skakelkode	054
Webwerf	'n Webwerf oor Marydale

Geskiedenis

Marydale is as 'n kerkdorp gestig nadat G.P. Snyman sy plaas Kalkput in 1903 in erwe laat uitmeet en as kerkdorp met die naam Marydale aan die NG Kerk geskenk het. Marydale sou egter eers in 1917 as dorp geproklameer word. Marydale was ’n mooi, vrugbare, waterryke dorp wat baie belofte ingehou het. Die dorp het dorpsgronde vir weiding van byna 9 000 morge gehad. Marydale is 3.2 km vanaf Draghoender.

Die naam van die gemeente kom van Maria, die naam van die eggenote van ene P.G. Snijman, die oorspronklike eienaar van die plaas Witputs. Hy het by die stigting van die gemeente nog 108 onverkoopte erwe aan die kerkraad vir £950 verkoop. Hy het tevore alreeds 11 erwe geskenk vir ’n kerk, pastorie en geboue.

In 1904 verskyn ’n deputasie van Marydale voor die kerkraad van Prieska om te vra vir die stigting van 'n gemeente. Die kerkraad was egter oortuig dat die tyd nog nie ryp was nie. In 1905 begin Prieska met kwartaallikse buitedienste te Marydale. Die mense van Marydale het hierdie dienste so waardeer en die inwonertal het so toegeneem, dat die Kerkraad in 1911 besluit om 'n ekstra diens saam met die kwartaallikse dienste te hou. Vanaf 1915 kon die predikant van Prieska per trein na Marydale reis vir die buitedienste.

In 1916 word prop. C.J. Brink aangestel as hulpleraar om vir ses maande evangeliese werk op Marydale te doen. Die NG gemeente Marydale is op 10 November 1916 deur die ringskommissie van Britstown gestig. Die kerkraad is op 23 Desember bevestig en hulle het dadelik besluit om die dorp vir £950 oor te neem. Die skoolgebou is aanvanklik as aanbiddingsplek gebruik.

Distrik

Skaap- en beesboerdery is die vernaamste landboubedrywighede in die omgewing waar voorheen aansienlike mynboubedrywighede plaasgevind het. Die Koegas-asbesmyn, 24 km oos van die dorpie, was die grootste produsent van blouasbes ter wêreld. Die mynbousentrum op Westerberg was betreklik groot en het 'n oases in die droë omgewing gebied met welige tuine wat lemoene en ander vrugte asook groente opgelewer het. Die afname in die vraag na asbes het 'n erg nadelige uitwerking op die distrik gehad en die bedryf was verantwoordelik vir 'n nalatenskap van swak gesondheid onder inwoners wat aan asbesvesel blootgestel was.

Die plaaslike NG gemeente is in 1916 gestig, maar het ophou bestaan toe dit by die NG gemeente Prieska ingelyf is.

Die Boegoebergdam is naby geleë.

Bekende boorlinge

• Cobus Rossouw, akteur.

Sien ook

• Lys van dorpe in Suid-Afrika
• Draghoender
• Putsonderwater

Bronnelys

• Bulpin, T.V., Discovering Southern Africa. Cape Town: Discovering Southern Africa Publications cc, 2001.
• Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• Olivier, ds. P.L. (samesteller), Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers, 1952.
• Die geskiedenis van die gemeente Prieska op die Sinode van Noord-Kaapland se webtuiste Geargiveer 5 Oktober 2015 op Wayback Machine. URL besoek op 4 November 2014.

Verwysings

1. "Hoofplek Marydale". Sensus 2011.