Moderne kuns

Moderne kuns sluit kunswerke in wat gedurende die tydperk van ongeveer die 1860's tot 1970's geskep is, en dui op die styl en filosofie van die kuns wat uit daardie era dateer. Die term hou gewoonlik verband met kuns wat in 'n gees van eksperimentering met die tradisies van die verlede weggedoen het. Moderne kunstenaars het geëksperimenteer met nuwe maniere van sien, en met vars idees oor die aard van materiale en funksies van kuns. 'n Neiging weg van die , 'n kenmerk van die tradisionele kunste, in die rigting van abstraksie is tiperend van baie moderne kuns. Meer onlangse kunswerke word dikwels kontemporêre kuns of postmoderne kuns genoem.

Vincent van Gogh, Country Road in Provence by Night, 1889, Mei 1890, Kröller-Müller Museum

Moderne kuns met die nalatenskap van skilders soos Vincent van Gogh, Paul Cézanne, Paul Gauguin, Georges Seurat en Henri de Toulouse-Lautrec begin, almal kunstenaars wat noodsaaklik vir die ontwikkeling van moderne kuns was. Aan die begin van die 20ste eeu het Henri Matisse en verskeie ander jong kunstenaars, insluitend die pre-kubiste Georges Braque, André Derain, Raoul Dufy, Jean Metzinger en Maurice de Vlaminck, die Paryse kunswêreld gerevolusioneer met "wilde", veelkleurige, ekspressiewe landskappe en figuurskilderye wat deur kritici Fauvisme genoem is. Matisse se twee weergawes van The Dance was 'n strategiese punt in sy loopbaan en in die ontwikkeling van moderne kuns. Dit weerspieël Matisse se aanvanklike fassinasie met primitiewe kuns: die intense warm kleur van die figure teen die koel blou-groen agtergrond en die ritmiese opeenvolging van die dansende naakfigure kommunikeer die gevoelens van emosionele bevryding en hedonisme.

Aanvanklik beïnvloed deur Toulouse-Lautrec, Gauguin en ander laat 19de-eeuse innoveerders, was Pablo Picasso se eerste kubistiese skilderye op Cézanne se idee gebaseer dat alle uitbeeldings van die natuur tot drie vaste liggame herlei kon word: die kubus, sfeer en keël. Met sy skildery Les Demoiselles d'avignon (1907) het Picasso op dramatiese wyse 'n ruwe en radikale prentjie geskep waarin 'n rou en primitiewe bordeeltoneel met vyf wild geskilderde prostitute uitgebeeld word. Van ongeveer 1908 tot 1912 is analitiese kubisme gesamentlik deur Picasso en Georges Braque ontwikkel. 'n Voorbeeld hiervan is Violin and Candlestick, Paris. Analitiese kubisme, die eerste duidelike manifestasie van kubisme, is deur sintetiese kubisme gevolg. Braque, Picasso, Fernand Léger, Juan Gris, Albert Gleizes, Marcel Duchamp en verskeie ander kunstenaars het hierdie kunsvorm tot in die 1920's beoefen. Sintetiese kubisme word deur die bekendstelling van verskillende teksture, oppervlakke, collage-elemente, papier collé en 'n groot verskeidenheid gemengde materiale gekenmerk.^{[verwysing benodig]}

Die idees rondom moderne kuns is nou verwant aan modernisme.

Geskiedenis van moderne kuns

Édouard Manet, Middagete op die Gras (Le dejeuner sur l'herbe), 1863, Musée d'Orsay, Parys

Oorsprong in die 19de eeu

Hoewel daar gereken word dat moderne beeldhouwerk en argitektuur teen die einde van die 19de eeu verskyn het, kan die begin van moderne skilderkuns moontlik verder teruggevoer word. Die jaar wat algemeen as die geboortedatum van moderne kuns beskou word, is 1863, die jaar waarin Édouard Manet sy skildery Le dejeuner sur l'herbe in die Salon des Refuses in Parys uitgestal het. Vroeër datums is onder meer 1855 (die jaar waarin Gustave Courbet Die Kunstenaar se ateljee uitgestal het), en 1784 (die jaar waarin Jacques-Louis David sy skildery Die Eed van die Horatii voltooi het). In die woorde van die kunshistorikus H. Harvard Arnason: "Elkeen van hierdie datums is van belang vir die ontwikkeling van moderne kuns, maar nie een van hulle dui op 'n nuwe begin nie  .... 'n geleidelike metamorfose het deur die loop van 'n honderd jaar plaasgevind."

Die denke wat uiteindelik tot moderne kuns aanleiding gegee het, kan na die Verligting, en selfs die 17de eeu, teruggevoer word. Die prominente moderne kunskritikus Clement Greenberg het Immanuel Kant byvoorbeeld "die eerste werklike modernis" genoem, maar ook 'n onderskeid getref:  "Die Verligting kritiseer van buite af.... modernisme van binne af." Die Franse Rewolusie van 1789 het aannames en instellings ontwortel wat deur baie eeue sonder meer aanvaar is, en die publiek aan intense politieke en maatskaplike debat gewoond gemaak.

Die pioniers van moderne kuns was die romantici, realiste en die impressioniste. Ander bewegings wat teen die laat 19de eeu na vore gekom het en ook 'n invloed op moderne kuns sou hê, was postimpressionisme en simbolisme.

Invloede op hierdie bewegings was uiteenlopend: van blootstelling aan die Oosterse dekoratiewe kunste, veral Japannese drukkuns, tot die koloristiese vernuwings van Turner en Delacroix, tot 'n soeke na meer realisme in die uitbeelding van die gewone lewe, soos gesien in die werk van skilders soos Jean-François Millet. Die kampvegters van realisme het standpunt ingeneem teen die idealisme van die tradisiegebonde akademiese kuns wat publieke en amptelike guns geniet het.

Die impressioniste het aangevoer dat mense nie voorwerpe sien nie, slegs die lig wat hulle weerkaats, en dat skilders dus in natuurlike lig (en plein air) in plaas van ateljees moes skilder ten einde die effek van lig in hulle werk vas te vang. Impressionistiese kunstenaars het 'n groep, die Société Anonyme Coopérative des Artistes Peintres, Sculpteurs, Graveurs ("Vereniging van Skilders, Beeldhouers, en Graveerders") gestig wat ten spyte van interne spanning, 'n reeks onafhanklike uitstallings gehou het. Die styl is deur kunstenaars in verskillende lande bo 'n "nasionale" styl verkies. Hierdie faktore het daartoe bygedra dat dit as 'n "beweging" gesien is. Hierdie eienskappe — die totstandkoming van 'n werkwyse wat integraal tot die kuns is, die vestiging van 'n beweging of sigbaar aktiewe ondersteuningskern en internasionale aanvaarding — sou deur kunsbewegings in die era van moderne kuns herhaal word.

Vroeë 20ste eeu

Van die bewegings wat in die eerste dekade van die 20ste eeu floreer het, was Fauvisme, kubisme, ekspressionisme, en futurisme.

Tussen 1910 en die einde van die Eerste Wêreldoorlog en ná die bloeityd van kubisme, het verskeie bewegings in Parys na vore gekom. Giorgio de Chirico het in Julie 1911 na Parys verhuis waar hy by sy broer Andrea (die digter en skilder bekend as Alberto Savinio) aangesluit het. Deur sy broer het hy Pierre Laprade ontmoet, 'n lid van die jurie by die Salon d'Automne waar hy drie van sy droomagtige werke uitgestal het: Enigma van die Orakel, Enigma van 'n Middag en Selfportret. In 1913 het hy sy werk by die Salon des Indépendants en Salon d'Automne uitgestal, en sy kuns is deur Pablo Picasso, Guillaume Apollinaire en verskeie ander raakgesien. Sy meesleurende en misterieuse skilderye is as 'n bydrae tot die vroeë begin van surrealisme beskou. Lied van die Liefde (1914) is een van die bekendste werke deur De Chirico en is 'n vroeë voorbeeld van die surrealistiese styl, ongeag die feit dat dit tien jaar voor die beweging se "stigting" deur André Breton geskilder is.

Die Eerste Wêreldoorlog het 'n einde aan hierdie fase gemaak, maar die begin van 'n aantal anti-kunsbewegings soos Dadaïsme ingelui, insluitend die werk van Marcel Duchamp en van surrealisme. Kunstenaarsgroepe soos en die Bauhaus het nuwe idees oor die onderlinge verhouding van die kunste, argitektuur, ontwerp, kuns en opvoeding ontwikkel.

Met die Armory Show in 1913 en deur Europese kunstenaars wat hulle tydens die Eerste Wêreldoorlog in Amerika kom vestig het, is moderne kuns aan die Verenigde State bekendgestel.

Na die Tweede Wêreldoorlog

Dit was egter eers ná die Tweede Wêreldoorlog dat die VSA die fokuspunt van nuwe kunsbewegings geword het. Die 1950's en 1960's is deur die opkoms van abstrakte ekspressionisme, kleurveldskilder, popkuns, optiese kuns, skerp belynde (hard-edge) kuns, minimale kuns, liriese abstraksie, fluxus, happening, videokuns, postminimalisme, fotorealisme en verskeie ander bewegings gekenmerk. In die laat 1960's en 1970's het landkuns, vertoonkuns, konseptuele kuns en ander nuwe kunsvorms die aandag van kurators en kritici getrek, ten koste van meer tradisionele mediums. Groter installasies en vertonings het meer algemeen geword.

Teen die einde van die 1970's, toe kulturele kritici van "die einde van skilder" ('n uitdagende essay deur Douglas Crimp(1981)) begin praat het, was nuwe mediakuns op sigself 'n kategorie, met 'n toenemende aantal kunstenaars wat met tegnologiese middels soos videokuns geëksperimenteer het. In die 1980's en 1990's het skilder weer 'n belangriker rol aangeneem, soos gesien kan word deur die opkoms van en die herlewing van figuratiewe skilder.

Teen die einde van die 20ste eeu het 'n aantal kunstenaars en argitekte die idee van "die moderne" begin bevraagteken en tipies postmoderne werke begin skep.

Aantekeninge en verwysings

1. Atkins 1990, p. 102.
2. Gombrich 1958, p. 419.
3. Russell T. Clement.
4. "One way of understanding the relation of the terms 'modern,' 'modernity,' and 'modernism' is that aesthetic modernism is a form of art characteristic of high or actualized late modernity, that is, of that period in which social, economic, and cultural life in the widest sense [was] revolutionized by modernity … [this means] that modernist art is scarcely thinkable outside the context of the modernized society of the late nineteenth and twentieth centuries.
5. Arnason 1998, p. 10.
6. Arnason 1998, p. 17.
7. "In the seventeenth and eighteenth centuries momentum began to gather behind a new view of the world, which would eventually create a new world, the modern world".
8. Frascina and Harrison 1982, p. 5.
9. Arnason 1998, p. 22.
10. Corinth, Schuster, Brauner, Vitali, and Butts 1996, p.25.
11. Cogniat 1975, p. 61.
12. Cogniat 1975, pp. 43–49.
13. CIA and AbEx Besoek 7 November, 2010
14. Mullins 2006, p. 14.
15. Mullins 2006, p. 14.
16. Mullins 2006, pp. 14–15.
17. Post-Modernism: The New Classicism in Art and Architecture Charles Jencks

Verdere leesstof

• Adams, Hugh. 1979. Modern Painting. [Oxford]: Phaidon Press. ISBN 0-7148-1984-0 (cloth)ISBN 0-7148-1920-4 (pbk)
• Childs, Peter. 2000. Modernism. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-19647-7(cloth) ISBN 0-415-19648-5 (pbk)
• Crouch, Christopher. 2000. Modernism in Art Design and Architecture. New York: St. Martins Press. ISBN 0-312-21830-3 (cloth) ISBN 0-312-21832-X (pbk)
• Dempsey, Amy. 2002. Art in the Modern Era: A Guide to Schools and Movements. New York: Harry A. Abrams. ISBN 0-8109-4172-4
• Hunter, Sam, John Jacobus, and Daniel Wheeler. 2004. Modern Art. Revised and Updated 3rd Edition. New York: The Vendome Press [Pearson/Prentice Hall]. ISBN 0-13-189565-6 (cloth) 0-13-150519-X (pbk)
• Kolocotroni, Vassiliki, Jane Goldman, and Olga Taxidou (eds.). 1998. Modernism: An Anthology of Sources and Documents. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-45073-2 (cloth) ISBN 0-226-45074-0 (pbk)
• Ozenfant, Amédée. 1952. Foundations of Modern Art. New York: Dover Publications.OCLC 536109
• Read, Herbert and Benedict. 1975. A Concise History of Modern Painting. Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-20141-1

Eksterne skakels

• Tate Modern
• Die Museum van Moderne Kuns
• Moderne kunstenaars en kuns
• 'n TYD Argiewe Versameling van Moderne Kuns se persepsie Geargiveer 2 September 2010 op Wayback Machine
• Die nasionale Galery van Moderne Kuns – Govt. van Indië