Mandinka (volk)

Die Mandinka of Malinke (letterlik: "Mense van Mali") is 'n etniese groep inheems aan Wes-Afrika wat Mandinka as moedertaal praat. Hulle leef veral in die vier lande Burkina Faso, Guinee, Ivoorkus en Mali, maar ook in aangrensende lande soos Gambië, Guinee-Bissau, Liberië, Mauritanië, Senegal en Sierra Leone. In Mali vorm hulle met sowat 50% die grootste etniese groep, in Gambië 42%, in Guinee 28%, in die Ivoorkus 21% en in Burkina Faso 15% van die bevolking.

Mandinka/Malinke
Mansa Musa se besoek aan Mekka in 1324 met goud het Midde-Oosterse Moslems na Mandinka gelok (Prent uit die Katalaanse atlas van 1375)
Totale bevolking:	ca. 35 miljoen (1996)
Belangrike bevolkings  in:	Mali 7 638 988 (50%)  Ivoorkus 5 123 420 (21%)  Guinee 3 063 431 (28%)  Burkina Faso 1 984 200 (15%)  Gambië 714 000 (42%)  Senegal 687 822 (7%)  Sierra Leone 465 813 (8%)  Mauritanië 306 900 (10%)  Liberië 245 300 (7,4%)  Guinee-Bissau 208 180 (13%)  Frankryk 65 000  Ghana 30 000  Benin 11 000  Verenigde State 5 300
Taal:	Mandinka, Bambara, Frans, Engels, Portugees, Arabies
Geloofsoortuiging:	Islam (99%), Animisme (1%)
Verwante etniese groepe:	Ander Mandé-volke soos Bambara, Dialonké, Dyula, Khassonké en Soninke

Mandinka-danser in Gambië

'n Mandinka-griot, Al-Haji Papa Susso, speel liedjies uit die mondelingse tradisie van die Mandinka in Gambië op die kora

Die Mandinka is veral bekend vir die Middeleeuse Maliryk (1235–1670), die grootste Afrika-ryk wat ooit in Wes-Afrika bestaan het. Dié ryk het die trans-Sahara-handel van die Magreb na Wes-Afrika met sy sentrum in Timboektoe langs die Nigerrivier beheer. Langs die Mali-ryk se handelsroetes het die Islam van Noord- na Wes-Afrika versprei en 'n belangrike faktor in die alledaagse lewe van die mense geword.

Tydens die Transatlantiese slawehandel is baie Mandinka na die Amerikas gedeporteer, veral die Suidelike Verenigde State, Wes-Indië en Brasilië, waar hulle 'n belangrike faktor van die Kreoolse kultuur geword het. Hulle wit eienaars het weddenskappe op georganiseerde gevegte tussen hul slawe gedoen; uit hierdie sogenaamde "gladiatorgevegte" het vegdanse soos die bekende Capoeira ontstaan. In die Verenigde State het hulle met nasate van ander Afrikavolke gemeng en uiteindelik die Afro-Amerikaners gevorm.

Verwysings

1. (en) Richard Brent Turner (2003). Islam in the African-American Experience. Indiana University Press. pp. 18–19. ISBN 0-253-21630-3.
2. (en) James Stuart Olson (1996). The Peoples of Africa: An Ethnohistorical Dictionary. Greenwood. pp. 366–367. ISBN 978-0-313-27918-8.
3. (en) "Ivory Coast – Ethnic Groups And Languages". Countrystudies.us. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Februarie 2017. Besoek op 22 September 2018.
4. (en) "Ethnic groups – Guinea". Nationsencyclopedia.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2020. Besoek op 22 September 2018.
5. (en) pt. "Mandinka Tribe, Gambia". Accessgambia.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 November 2019. Besoek op 22 September 2018.
6. (en) Joshua Project (4 Februarie 2009). "Mandingo, Mandinka of Senegal Ethnic People Profile". Joshuaproject.net. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 September 2015. Besoek op 22 September 2018.
7. (en) "Ethnic groups – Guinea-Bissau". Nationsencyclopedia.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Januarie 2020. Besoek op 22 September 2018.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Mandinka (volk).
• (en) "Malinke". Encyclopædia Britannica. Besoek op 22 September 2018.