Carnarvon

Hierdie artikel handel oor Carnarvon in Suid-Afrika. Vir die kusdorp in Australië, sien Carnarvon, Wes-Australië.

Carnarvon is 'n dorp in die provinsie Noord-Kaap, 135 km noordoos van Williston en 133 km noordwes van Victoria-Wes in die sentrale Karoo. Dit is 'n handelsentrum vir die omliggende gebiede. Die besonder aangename klimaat leen hom uitstekend daartoe dat sport op groot skaal hier beoefen kan word en sportgeriewe sluit onder meer 'n munisipale swembad, rugbyvelde, tennis- en rolbalbane, krieketveld, jukskei- en pluimbalbane in.

Carnarvon
Carnarvon  Carnarvon se ligging in Noord-Kaap
Koördinate: 30°58′S 22°8′O / 30.967°S 22.133°O / -30.967; 22.133
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Noord-Kaap
Distrik	Pixley ka Seme
Munisipaliteit	Kareeberg
Stigting	1853
Oppervlak
• Totaal	108,75 km^2 (41,99 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	6 612
• Digtheid	61/km^2 (160/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	7.6%
• Indiërs/Asiërs	0.3%
• Bruin mense	86.8%
• Swart mense	4.8%
• Ander	0.5%
Taal (2011)
• Afrikaans	96.2%
• Engels	1.6%
• Ander	3.2%
Poskode (strate)	8925
Skakelkode	053
Webwerf	http://www.carnarvon.co.za/

Opvoeding

Die moderne dorpsbiblioteek voorsien in die behoeftes van alle lesers. Die plaaslike hoërskool is in staat om leerders op feitlik enige beroepsrigting voor te berei. 'n Moderne koshuis bied losies aan leerders wie se ouers nie op die dorp woon nie.

Geskiedenis

Die dorp was oorspronklik 'n swart nedersetting en geniet sedert 1883 munisipale status. Dit is in 1860 op grond wat aan die Rynse Sendinggenootskap behoort het, uitgelê. Die genootskap het reeds in 1847 'n sendingstasie hier begin vir die bearbeiding van 'n Xhosa-stam wat die Kaapse regering hier as 'n bolwerk teen die Boesmans geplaas het. Die eerste sendeling hier was eerw. Christoph Wilhelm Alheit, stamvader van die Alheit-familie in Suid-Afrika. Eerw. Dönges, op sy beurt stamvader van die Dönges-familie, het ook die sendinggemeente hier bearbei.

Naam

Carnarvon het vroeër as Harmsfontein en Schietfontein bekend gestaan, maar het die naam Carnarvon in 1874 gekry ter ere van , die markies van Carnarvon (1831 - 1890), Britse koloniale sekretaris.

Carnarvon se eerste NG kerkgebou, omstreeks 1905.

NG gemeente

In 1875 is die NG gemeente hier gestig met as eerste leraar ds. W.P. de Villiers, leraar van die NG gemeente Beaufort-Wes. Hy het byna 30 jaar lank aan die hoof van die gemeente gestaan. Daar was nog geen skole nie, dus het die leraar en sy vrou self onderrig gegee in 'n kerkskool wanneer sy pligte hom toegelaat het. Gedurende sy dienstyd is (Williston) en Prieska afgestig. Later is die gemeentes Kenhardt, Upington en 'n gedeelte van die gemeentes Vosburg, Loxton en Brandvlei afgesny.

Ds. W.P. de Villiers, eerste leraar van Carnarvon

Die eerste kerkgebou, van gehoue steen, is teen 'n koste van £12 000 opgerig en in Februarie 1882 ingewy. Interessant genoeg staan op die hoeksteen: "Deze steen werd gelegd in de naam van die Vader, Zoon en Heilige Geest. 25 September 1880." Ds. De Villiers wou nie sy naam daarop laat plaas nie, omdat, so het hy gesê, die steen gelê is alleen ter ere van God.

In 1917 is ook nog Vanwyksvlei afgestig.

Die gemeente se belydende (volwasse) lidmaattal was in 1979 830, in 1990 660, in 2000 468, in 2007 406 en in 2012 375.

Bevolking

Volgens die World Gazetteer het Carnarvon se bevolking tussen 1996 en 2007 ietwat afgeneem van 5 933 tot 5 760.

Bekende boorlinge

• Daniel Cornelis Boonzaier, spotprenttekenaar
• Jaco Jacobs, kinderboekskrywer

Sien ook

• Karelsgraf
• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Eksterne skakel

• Alles en nog wat oor die dorp, met pragfoto's

Verwysings

1. "Hoofplek Carnarvon". Sensus 2011.
2. "World Gazetteer" (in Frans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Augustus 2013. Besoek op 18 Augustus 2013.