Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Steunstuk
www.wp1.af-za.nina.az

Die Koronaviruspandemie van 2019 2020 verwys na die uitbreek van die Koronavirussiekte 2019 wat veroorsaak word deur die

Covid-19-pandemie

Covid-19-pandemie

Die Koronaviruspandemie van 2019-2020 verwys na die uitbreek van die Koronavirussiekte-2019, wat veroorsaak word deur die EARS-KoV-2-virus. Die uitbreek van 'n nuwe stam van die koronavirus is aanvanklik in Desember 2019 in die stad Wuhan, Hubei, Volksrepubliek China geïdentifiseer toe 'n groep mense met longontsteking gediagnoseer is sonder 'n duidelike oorsaak.

Koronaviruspandemie van 2019-2020
image
image
Ligging van Wuhan, die oorspronklike
episentrum van die pandemie, in China
Datum12 Desember 2019 – voortdurend
LiggingOorsprong: Wuhan, Hubei, China
Data vanaf 27 Oktober 2024
Ligging Gevalle Sterftes
image Wêreld 776 617 327 7 071 311
image Europese Unie 186 198 841 1 264 823
image Verenigde State van Amerika 103 436 829 1 204 625
image Volksrepubliek China 99 380 901 122 367
image Indië 45 043 948 533 651
image Frankryk 39 018 151 168 091
image Duitsland 38 437 756 174 979
image Brasilië 37 511 921 702 116
image Suid-Korea 34 571 873 35 934
image Japan 33 803 572 74 694
image Italië 26 826 486 197 542
image Verenigde Koninkryk 25 003 394 232 112
image Rusland 24 523 212 403 463
image Turkye 17 004 726 101 419
image Spanje 13 980 340 121 852
image Australië 11 861 161 25 236
image Viëtnam 11 624 000 43 206
image Argentinië 10 104 733 130 691
image Republiek China 9 970 937 17 672
image Nederland 8 643 678 22 986
image Iran 7 627 863 146 837
image Meksiko 7 622 223 334 751
image Indonesië 6 829 624 162 059
image Pole 6 751 340 120 854
image Colombia 6 394 268 142 727
image Oostenryk 6 082 765 22 534
image Griekeland 5 721 096 39 585
image Portugal 5 669 178 29 013
image Oekraïne 5 541 734 109 923
image Chili 5 403 124 64 482
image Maleisië 5 316 630 37 351
image België 4 887 004 34 339
image Israel 4 841 558 12 707
image Kanada 4 819 055 55 282
image Thailand 4 802 736 34 732
image Tsjeggië 4 798 476 43 626
image Peru 4 526 977 220 975
image Switserland 4 465 634 14 170
image Filippyne 4 173 631 66 864
image Suid-Afrika 4 072 811 102 595
image Roemenië 3 566 304 68 899
image Denemarke 3 439 642 9 808
image Singapoer 3 006 155 2 024
image Hongkong 2 876 106 13 466
image Swede 2 763 543 27 883
image Nieu-Seeland 2 650 294 4 435
image Serwië 2 583 470 18 057
image Irak 2 465 545 25 375
image Hongarye 2 235 361 49 084
image Bangladesj 2 051 446 29 499
image Slowakye 1 882 493 21 241
image Georgië 1 863 615 17 150
image Republiek Ierland 1 750 009 9 888
image Jordanië 1 746 997 14 122
image Pakistan 1 580 631 30 656
image Noorweë 1 522 503 5 732
image Kasakstan 1 504 370 19 072
image Finland 1 499 712 11 466
image Litaue 1 396 879 9 837
image Slowenië 1 359 428 9 914
image Kroasië 1 345 858 18 774
image Bulgarye 1 336 616 38 738
image Marokko 1 279 115 16 305
image Puerto Rico 1 252 713 5 938
image Guatemala 1 250 392 20 203
image Libanon 1 239 904 10 947
image Costa Rica 1 235 607 9 374
image Bolivië 1 212 149 22 387
image Tunisië 1 153 361 29 423
image Kuba 1 113 662 8 530
image Ecuador 1 078 751 36 054
image Verenigde Arabiese Emirate 1 067 030 2 349
image Panama 1 044 917 8 756
image Uruguay 1 041 586 7 684
image Mongolië 1 011 489 2 136
image Nepal 1 003 450 12 031
image Belarus 994 038 7 118
image Letland 977 765 7 475
image Saoedi-Arabië 841 469 9 646
image Azerbeidjan 836 443 10 353
image Paraguay 735 759 19 880
image Staat Palestina 703 228 5 708
image Siprus 699 847 1 492
image Bahrein 696 614 1 536
image Sri Lanka 672 802 16 907
image Koeweit 667 290 2 570
image Dominikaanse Republiek 661 103 4 384
image Moldowa 650 455 12 280
image Mianmar 643 196 19 494
image Estland 610 471 2 998
image Venezuela 552 695 5 856
image Egipte 516 023 24 830
image Katar 514 524 690
image Libië 507 269 6 437
image Ethiopië 501 237 7 574
image Réunion 494 595 921
image Honduras 472 909 11 114
image Armenië 452 273 8 777
image Bosnië en Herzegowina 403 890 16 400
image Oman 399 449 4 628
image Luxemburg 395 541 1 000
image Noord-Masedonië 352 017 9 990
image Zambië 349 889 4 078
image Broenei 349 074 181
image Kenia 344 109 5 689
image Albanië 335 047 3 605
image Botswana 330 696 2 801
image Mauritius 329 068 1 074
image Kosovo 274 279 3 212
image Algerië 272 171 6 881
image Nigerië 267 189 3 155
image Zimbabwe 266 396 5 740
image Montenegro 251 280 2 654
image Afghanistan 235 214 7 998
image Mosambiek 233 843 2 252
image Martinique 230 354 1 104
image Laos 219 060 671
image Ysland 210 635 186
image Guadeloupe 203 235 1 021
image El Salvador 201 956 4 230
image Trinidad en Tobago 191 496 4 390
image Maledive 186 694 316
image Oesbekistan 175 081 1 016
image Namibië 172 556 4 110
image Ghana 172 188 1 462
image Uganda 172 159 3 632
image Jamaika 157 312 3 615
image Kambodja 139 324 3 056
image Rwanda 133 266 1 468
image Kameroen 125 269 1 974
image Malta 123 102 925
image Barbados 108 834 593
image Angola 107 482 1 937
image Demokratiese Republiek die Kongo 100 976 1 474
image Frans-Guyana 98 041 413
image Senegal 89 311 1 972
image Malawi 89 168 2 686
image Kirgisië 88 953 1 024
image Ivoorkus 88 446 835
image Suriname 82 503 1 406
image Nieu-Kaledonië 80 203 314
image Frans-Polinesië 79 451 650
image Eswatini 75 356 1 427
image Guyana 74 491 1 302
image Belize 71 430 688
image Fidji 69 047 885
image Madagaskar 68 574 1 428
image Jersey 66 391 161
image Kaap Verde 64 474 417
image Soedan 63 993 5 046
image Mauritanië 63 876 997
image Bhoetan 62 697 21
image Sirië 57 423 3 163
image Burundi 54 569 15
image Guam 52 287 419
image Seychelle 51 892 172
image Gaboen 49 056 307
image Andorra 48 015 159
image Papoea-Nieu-Guinee 46 864 670
image Curaçao 45 883 305
image Aruba 44 224 292
image Tanzanië 43 244 846
image Mayotte 42 027 187
image Togo 39 533 290
image Bahamas 39 127 849
image Guinee 38 581 468
image Man (eiland) 38 008 116
image Lesotho 36 138 709
image Guernsey 35 326 67
image Faroëreilande 34 658 28
image Haïti 34 553 860
image Mali 33 171 743
image Gefedereerde State van Mikronesië 31 765 65
image Kaaimanseilande 31 472 37
image St. Lucia 30 288 410
image Benin 28 036 163
image Somalië 27 334 1 361
image Salomonseilande 25 954 199
image Amerikaanse Maagde-eilande 25 389 132
image San Marino 25 292 126
image Republiek die Kongo 25 234 389
image Oos-Timor 23 460 138
image Burkina Faso 22 146 400
image Liechtenstein 21 600 89
image Gibraltar 20 550 113
image Grenada 19 693 238
image Bermuda 18 860 165
image Suid-Soedan 18 844 147
image Tadjikistan 17 786 125
image Monaco 17 181 67
image Ekwatoriaal-Guinee 17 130 183
image Samoa 17 057 31
image Tonga 16 992 13
image Marshalleilande 16 297 17
image Nicaragua 16 194 245
image Dominica 16 047 74
image Djiboeti 15 690 189
image Sentraal-Afrikaanse Republiek 15 443 113
image Noordelike Mariana-eilande 14 985 41
image Gambië 12 627 372
image Saint-Martin 12 324 46
image Vanuatu 12 019 14
image Groenland 11 971 21
image Jemen 11 945 2 159
image Karibiese Nederland 11 922 41
image Sint Maarten 11 051 92
image Eritrea 10 189 103
image St. Vincent en die Grenadine 9 674 124
image Guinee-Bissau 9 614 177
image Niger 9 528 315
image Comore-eilande 9 109 160
image Antigua en Barbuda 9 106 146
image Amerikaans-Samoa 8 359 34
image Liberië 8 090 294
image Sierra Leone 7 982 126
image Tsjad 7 702 194
image Britse Maagde-eilande 7 628 64
image Cookeilande 7 375 2
image Turks- en Caicoseilande 6 813 40
image São Tomé en Príncipe 6 771 80
image St. Kitts en Nevis 6 607 46
image Palau 6 372 10
image Sint Bartholomeus 5 507 5
image Nauru 5 393 1
image Kiribati 5 085 24
image Anguilla (eiland) 3 904 12
image Wallis en Futuna 3 760 9
image Macau 3 514 121
image Sint Pierre en Miquelon 3 426 2
image Tuvalu 2 943 1
image Sint Helena, Ascension en Tristan da Cunha 2 166 0
image Falkland-eilande 1 923 0
image Montserrat 1 403 8
image Niue 1 092 0
image Tokelau 80 0
image Vatikaanstad 26 0
image Pitcairneilande 4 0
image Noord-Korea 0 0
image Turkmenistan 0 0
  1. Lande wat nie data rapporteer vir 'n spesifieke kolom nie se data is nie ingesluit by die wêreldtotaal vir dié kolom nie.
  2. Data vir lidlande van die Europese Unie word individueel gelys, maar word ook gerieflikheidshalwe hier bygetel. Hulle word nie dubbel getel vir die wêreldtotaal nie.
  3. Sluit nie spesiale administratiewe streke (Hong Kong en Macau) of Taiwan in nie.
image
Bevestigde gevalle, sonder inagneming van nasionale bevolkingsgrootte:

   10 000 000+ bevestigde gevalle

   1 000 000–9 999 999 bevestigde gevalle

   100 000–999 999 bevestigde gevalle

   10 000–99 999 bevestigde gevalle

   1 000–9 999 bevestigde gevalle

   100–999 bevestigde gevalle

   1–99 bevestigde gevalle

   Geen bevestigde gevalle nie

image
Bevestigde gevalle per kapita:

   1–10 gevalle per 10 000 inwoners

   1–10 gevalle per 100 000 inwoners

   1–10 gevalle per 1 miljoen inwoners

   1–10 gevalle per 10 miljoen inwoners

   1–10 gevalle per 100 miljoen inwoners

   Geen bevestigde gevalle nie

Die covid-19-uitbraak kan as 'n pandemie gekenmerk word, het die hoof van die Wêreldgesondheidsorganisasie, Tedros Adhanom Ghebreyesus, op 11 Maart 2020 in Genève gesê. Op 13 Maart 2022 het die pandemie meer as 456 miljoen gevalle en 6.04 miljoen sterftes veroorsaak, wat dit een van die dodelikste in die geskiedenis maak.

Die eerste bevestigde geval in Suid-Afrika van die covid-19-siekte is op 4 Maart 2020 aangemeld. Dr. Zweli Mkhize, destyds minister van gesondheid het verklaar dat die Nasionale Instituut vir Oordraagbare Siektes (NICD) bevestig het dat 'n man van KwaZulu-Natal positief getoets is na 'n besoek aan Italië. Volgens statistieke van die departement van gesondheid op 15 Januarie 2024 was daar meer as 4 miljoen bevestigde gevalle in Suid-Afrika met 102 595 sterftes.

Die virus versprei primêr tussen mense op soortgelyke manier as griep, deur asemhalingsdruppels wat tydens hoes of nies geproduseer word. Die tyd tussen blootstelling en die begin van die simptome is gewoonlik vyf dae, maar dit kan wissel van twee tot veertien dae.

Simptome kan koors, hoes en kortasemigheid insluit. Komplikasies kan longontsteking en akute respiratoriese noodsindroom insluit. Aanvanklik was daar geen entstof of spesifieke antivirale behandeling beskikbaar nie, hoewel dadelik met laboratoriumnavorsing begin is. Pogings was aanvanklik gerig op die hantering van simptome en ondersteunende terapie. Aanbevole voorkomende maatreëls het gereelde handewas, handhawing van afstand van siek mense, monitering en selfisolasie vir veertien dae vir mense wat vermoed dat hulle besmet is, ingesluit.

Openbare gesondheidsreaksies in China en regoor die wêreld sluit in reisbeperkings, kwarantyn en instel van 'n staat van inperking. Dit sluit in die afsluiting van Hubei en verskeie maatreëls in China; die kwarantyn van die Britse vaartuig Diamond Princess in Japannese waters; sowel as afsluitings in Italië. Sommige lughawens en treinstasies het siftingsmetodes soos temperatuurmeting en gesondheidsverklaringsvorms ingestel. Verskeie lande het advies uitgereik wat waarsku teen reis na streke met voortgesette oordrag in die gemeenskap, soos Sentraal-China, Italië en Iran. Skole is vir minstens 1,2 miljard kinders gesluit, insluitend alle skole en verskeie universiteite in China, Iran, Japan en Italië.

Die pandemie het wêreldwye sosiale en ekonomiese ontwrigting veroorsaak, waaronder die grootste wêreldwye resessie sedert die Groot Depressie. Tot 100 miljoen mense het in uiterste armoede verval en wêreldwye hongersnode het 265 miljoen mense geraak. Die pandemie het gelei tot die uitstel of kansellasie van sport-, godsdienstige, politieke en kulturele geleenthede, wydverspreide aanbodtekorte is vererger deur paniekaankope, en die vermindering van die uitlaat van besoedelende stowwe en kweekhuisgasse. Dit het ook vreemdelingehaat en rassisme teen mense van Chinese en Oos-Asiatiese afkoms ingesluit, en die verspreiding van verkeerde inligting en fopnuus oor die virus, hoofsaaklik aanlyn. 'n Voorbeeld van sodanige vals inligting is die samesweringsteorievideo, Plandemic, wat in Mei 2020 vrygestel is.

Agtergrond

Wuhan en die koronavirus

image
Simptome van covid-19

Wuhan is die hoofstad van Hubei en die sewende grootste stad in China, met 'n bevolking van meer as 11 miljoen inwoners. Dit was deur die eeue heen 'n belangrike vervoerkern van die land, al lank bekend as die "Nege Provinsies-deurweg", en die Wuhan spoorwegkruising is een van die vier belangrikste spoorwegkruisings in China. Dit is ongeveer 1100 km suid van Beijing, 800 km wes van Sjanghai en 970 km noord van Hongkong. Direkte vlugte vanaf Wuhan verbind dit met die groot internasionale stede in Europa en Noord-Amerika.

Gedurende Desember 2019 is 'n aantal siektegevalle aangemeld in Wuhan wat die simptome van 'n "longontsteking van onbekende oorsaak" bevat, gekoppel aan die Huanan-seekosmark, met 'n duisend stalletjies wat vis, hoenders, fisante, vlermuise, marmotte, giftige slange, bokke en ander wilde diere (ye wei of bosvleis) verkoop het. Die aanvanklike hipotese was dat dit 'n nuwe koronavirus van 'n dierlike bron ('n soönose) was.

Koronavirusse sirkuleer hoofsaaklik onder diere, maar dit is bekend dat dit ontwikkel en mense kan besmet, soos in die gevalle van ernstige akute respiratoriese sindroom (EARS) en Midde-Oosterse respiratoriese sindroom (MORS), tesame met vier verdere koronavirusse wat ligte asemhalingsimptome soortgelyk aan gewone verkoue veroorsaak. Daar is aangetoon dat alle koronavirusse wat mense aangesteek het, van mens tot mens versprei kon word. Dit word vermoed dat die oordrag van koronavirusse hoofsaaklik plaasvind deur noue kontak deur middel van asemhalingsdruppels wat deur 'n draerpersoon wat nies of hoes gegenereer word.

Ontstaan

Die eerste vermeende gevalle is op 31 Desember 2019 aangemeld, maar die eerste voorkoms van hierdie siekte het meer as drie weke vroeër op 8 Desember 2019 plaasgevind. Die mark is op 1 Januarie 2020 gesluit, en mense wat tekens en simptome van die koronavirusinfeksie getoon het, is geïsoleer. Meer as 700 mense, onder wie meer as 400 gesondheidsorgwerkers wat in noue kontak met moontlik besmette individue gekom het, is aanvanklik gemonitor. Na die ontwikkeling van 'n spesifieke diagnostiese PCR-toets vir die opsporing van die infeksie, is die teenwoordigheid van CoV-2-virus later by 41 mense in die oorspronklike Wuhan-groep bevestig, van wie twee later na berig word 'n getroude paartjie was, een van hulle was nie in die mark teenwoordig nie, en nog drie wat van dieselfde familie was wat by die seekosstalletjies van die mark gewerk het. Die eerste bevestigde sterfgeval van die koronavirusinfeksie het op 9 Januarie 2020 plaasgevind.

Op 20 Januarie 2020 dring die Chinese premier Li Keqiang aan op beslissende en effektiewe pogings om die longontsteking-epidemie te bekamp wat deur 'n nuwe koronavirus veroorsaak word,. Teen 23 Januarie 2020 het ten minste 25 sterftes plaasgevind, almal in China, en daar is bewyse van oordrag van mens tot mens. Uit uitgebreide toetsing het meer as 600 bevestigde gevalle aan die lig gekom, van wie sommige gesondheidsorgwerkers is.

Die eerste sterfgeval buite China is in die Filippyne aangemeld, waar 'n 44-jarige man van Wuhan van wie bevestig is dat hy die koronavirus opgedoen het, op 1 Februarie gesterf het.

Aanduidings en simptome

Diegene wat besmet is, kan asimptomaties wees of simptome ontwikkel soos koors, hoes, moegheid, kortasem, of spierpyn. 'n WGO-oorsig van 55 924 laboratoriumbevestigde gevalle in China het die volgende tipiese tekens en simptome aangeduiː

Simptoom Persentasie
Koors 87.9%
Droë hoes 67.7%
Moegheid 38.1%
Sputum produksie 33.4%
Kort van asem 18.6%
Spierpyn of gewrigspyn 14.8%
Seer keel 13.9%
Hoofpyn 13.6%
Kouekoors 11.4%
Naarheid of braking 5%
Neusverstopping 4.8%
Diarree 3.7%
Hemoptise 0.9%
Konjunktivale opeenhoping 0.8%

Verdere ontwikkeling kan lei tot ernstige longontsteking, akute respiratoriese noodsindroom, sepsis, septiese skok en die dood. Sommige van diegene wat besmet is, kan asimptomaties wees, en toetsresultate wat die infeksie bevestig, vertoon, maar geen kliniese simptome toon nie, daarom het navorsers advies uitgereik dat individue met noue kontak met bevestigde besmette pasiënte noukeurig dopgehou en ondersoek moet word om infeksie uit te sluit.

Die inkubasietydperk (die tyd tussen infeksie en die begin van die simptoom) wissel van een tot 14 dae, maar is meestal vyf dae. Daar word egter berig dat een geval 'n inkubasietydperk van 27 dae gehad het.

Sterftestatistiek

Die Italiaanse Gesondheidsinstituut ISS het 'n wetenskaplike studie gepubliseer waarin besonderhede in verband met koronavirus-sterfgevalle in Italië vermeld word. 99 persent van oorlede pasiënte, op wie nadoodse ondersoeke gedoen is, het reeds voor hul korona-infeksies aan bestaande siektes gely. Gegewens van meer as 2 000 sterfgevalle (van altesaam 3 400, soos op 20 Maart 2020) toon dat slegs drie persone of 0,8 persent van oorledenes nie aan enige bestaande siekte gely het nie.

In 48,5 persent van die sterfgevalle is drie of meer bestaande siektes gediagnoseer. 25,6 persent het aan twee bestaande siektes gely en 25,1 persent aan een bestaande siekte. Bestaande siektes, wat die meeste voorgekom het, was hoë bloeddruk, diabetes en hartsiektes.

Die meeste sterftes was onder bejaardes – die gemiddelde ouderdom van sterfgevalle was 79,5 jaar. Slegs 17 pasiënte, wat aan 'n covid-19-infeksie beswyk het, was jonger as 50 jaar. Oorlede pasiënte, wat jonger as 40 jaar was, het reeds aan swaar siektes soos chroniese niersiektes, diabetes en hartbloedvatsiektes gely. Die betreklik hoë mortaliteitsyfer in Italië – agt persent in vergelyking met 'n gemiddeld van twee persent wêreldwyd – resulteer uit die feit dat koronatoetse slegs by pasiënte uitgevoer is wat reeds simptome getoon het. So word beraam dat die getal Italianers, wat 'n covid-19-infeksie opgedoen het, moontlik sowat 100 000 beloop en nie net 41 000 nie (volgens amptelike statistieke van 20 Maart 2020).

Die bogenoemde statistieke beteken egter nie dat gesonde jong mense 'n Korona-infeksie nie hoef te vrees nie – al is aggressiewe infeksies selde onder jong mense, is die risiko nie voorspelbaar nie. Franse media het die afsterwe van 'n 16-jarige meisie vermeld wat nie aan enige siekte gely het nie en ook nie in enige hoë risikogroep geval het nie. Sy het aanvanklik net ligte simptome soos hoes getoon. Enkele dae later het haar toestand versleg. Sy het aan asemnood gely en is na 'n hospitaal geneem waar sy positief getoets het vir covid-19. Sy is kort daarna oorlede.

Oorsaak

Virologie

image
Mikroskopie-afbeelding met SARS-CoV-2. Die skerp punte aan die buitekant van die virusdeeltjies lyk soos 'n kroon (Latyn: corōna), wat die siekte sy kenmerkende naam gee.

Ernstige akute respiratoriese sindroom koronavirus 2 (SARS-CoV-2) is 'n nuwe ernstige akute respiratoriese sindroom koronavirus, wat eers geïsoleer is in drie mense met longontsteking wat verband hou met die groep gevalle van akute asemhalingsiektes wat in Wuhan aangemeld is. Dit is die moontlike oorsaak van koronavirussiekte 2019 (covid-19).

SARS-CoV-2 is nou verwant aan die oorspronklike SARS-CoV. Daar word vermoed dat dit van 'n soönotiese oorsprong is. Genetiese ontleding het aan die lig gebring dat die koronavirus geneties verwant is aan die genus Betakoronavirus, in die subgenus Sarbecovirus (geslag B), saam met twee stamme afgelei van die vlermuis. Dit is op die hele genoomvlak 96% identies aan ander monsters van vlermuis-koronavirus (BatCov RaTG13). In Februarie 2020 het Chinese navorsers bevind dat daar slegs een aminosuur verskil in sekere genoomvolgordes is tussen die virusse wat in ietermagos gevind word en dié van menslike pasiënte, wat daarop dui dat ietermagos moontlik 'n tussengasheer was.

Oordrag

Die primêre oordragmetode is via asemhalingsdruppels wat mense uitasem, byvoorbeeld as hulle hoes of nies. Dit bly net vir 'n kort tydjie in die lug, maar kan op 'n metaal-, glas- of plastiekoppervlak lewensvatbaar en aansteeklik bly. Volle besonderhede oor die SARS-CoV-2-virus was in Maart 2020 steeds nie beskikbaar nie, en daar word aanvaar dat dit soortgelyk is aan ander koronavirusse wat in kamertemperatuur tot nege dae kan oorleef. Ontsmetting van oppervlaktes is moontlik met stowwe soos 70% etanol wat vir een minuut aangewend word.

Na beraming wissel die basiese reproduksiegetal (die gemiddelde aantal mense wat 'n besmette persoon waarskynlik sal besmet) van 2.13 tot 4.82. Op 24 Januarie 2020 kon die virus aan 'n groep van tot vier mense oorgedra word. Dit is soortgelyk aan ernstige akute respiratoriese sindroomverwante koronavirus (SARS-CoV).

Die WGO skryf voorts dat hoewel die geskiedenis met die EARS en die MERS toon dat oordrag waarskynlik nie deur voedsel plaasvind nie, die moontlikheid steeds bestaan en dat vleis en diereprodukte betrokke is. As 'n reël moet voedsel deeglik gekook, en melk gepasteuriseer word.

Diagnose

Die WGO het verskeie RNS-toetsprotokolle vir SARS-CoV-2, die virus wat covid-19 veroorsaak, gepubliseer, met die eerste op 17 Januarie 2020. Toetsing behels 'n trutranskripsie-polimerase kettingreaksie (rRT-PCR) in teenwoordige tyd. Die toets kan op sputum- of bloedmonsters gedoen word. Uitslae is oor die algemeen binne enkele ure tot 'n paar dae beskikbaar.

'n Persoon word beskou as 'n risiko om covid-19 onder lede te hê as hy/sy binne die voorafgaande veertien dae na 'n gebied gereis het met 'n voortgesette oordrag van die siekte in die gemeenskap of in noue kontak was met 'n besmette persoon. Algemene aanwysers sluit in koors, hoes en kortasem; ander is moegheid, mialgie (lyfpyn), anoreksie, sputumproduksie en seerkeel.

'n Alternatiewe metode van diagnose is gebaseer op kliniese voorstellings, soos die soek vir visuele handtekeningpatrone van covid-19 in CT-skanderings van die longe. Tekens van longontsteking kan voorafgaan met die bevestiging van covid-19-infeksie deur middel van RT-PCR.

Voorkoming

image
Infografika deur die Verenigde State se sentrums vir siektebeheer en -voorkoming (CDC), wat beskryf hoe die verspreiding van kieme gestop kan word.

Voorkomingsvoorstelle sluit in goeie higiëne, soos om hande gereeld te was, vermy die aanraking van die oë, neus of mond met ongewaste hande, hoes of nies in 'n sneesdoekie en gooi die sneesdoekie direk in 'n vullisblik en (vir diegene wat reeds die infeksie het) dra 'n chirurgiese masker in die openbaar. Maatskaplike afstandsmaatreëls word ook aanbeveel om oordrag te voorkom.

Baie regerings adviseer teen alle nie-noodsaaklike reise na lande en gebiede wat deur die uitbraak geraak word. China het die handel en verbruik van wilde diere verbied. Vir gesondheidsorgverskaffers wat sorg vir iemand wat besmet is met standaard-voorsorgmaatreëls, word kontakvoorsorgmaatreëls en lugbeskermingsmaatreëls met oogbeskerming aanbeveel.

Kontakopsporing is 'n belangrike metode vir gesondheidsowerhede om die bron van 'n infeksie te bepaal en om verdere oordrag te voorkom.

Daar was etlike wanopvattings oor hoe om infeksie te voorkom: om die neus te spoel, met mondspoelmiddel te gorrel en knoffel te eet, is nie effektief nie.

Handewas

Handwas word aanbeveel om die verspreiding van die siekte te voorkom. Die Amerikaanse sentrums vir siektebeheer en -voorkoming (CDC) beveel aan dat mense hul hande gereeld met seep en water was vir ten minste 20 sekondes, veral nadat hulle toilet toe is of as hande sigbaar vuil is; voordat jy eet; en nadat u neus geblaas het, hoes of nies. Dit word verder aanbeveel om 'n alkohol-gebaseerde handsuiweringsmiddel met ten minste 60% alkohol per volume te gebruik wanneer seep en water nie geredelik beskikbaar is nie. Die WGO raai mense ook aan om nie met ongewaste hande die oë, neus of mond aan te raak nie veral as hulle die vasteland van China besoek het.

Sosiale distansiëring

Sosiale distansiëring sluit infeksiebeheermaatreëls in wat bedoel is om die verspreiding van siektes te vertraag deur die noue kontak tussen individue te beperk. Metodes sluit in kwarantyn, reisbeperkings en die sluit van skole, werkplekke, stadions, teaters of winkelsentrums. Individue kan ook sosiale afstand handhaaf deur tuis te bly, reis te beperk, oorvol gebiede te vermy, nie hande te skud nie en hulself fisies van ander te distansieer. Baie regerings het nou 'n mandaat of bevel vir sosiale distansiëring in gebiede wat deur die uitbraak geraak word.

Respiratoriese higiëne

Die CDC en WGO beveel aan dat individue nie-mediese gesigsbedekkings in openbare ruimtes dra waar daar 'n groter risiko van oordrag is en waar maatskaplike distansieringsmaatreëls moeilik is om te onderhou. Hierdie aanbeveling is bedoel om die verspreiding van die siekte deur asimptomatiese en pre-simtomatiese individue te verminder en is aanvullend tot gevestigde voorkomende maatreëls soos sosiale distansiëring. Gesigsbedekkings beperk die volume en reisafstand van die ekspirasie-druppels wat tydens spraak, asemhaling en hoes versprei word. In baie lande en plaaslike jurisdiksies word die gebruik van gesigmaskers of lapbedekkings deur lede van die publiek aangemoedig of opdrag gegee om die verspreiding van die virus te beperk.

Maskers word ook sterk aanbeveel vir diegene wat besmet is en diegene wat sorg vir iemand wat die siekte het. Indien 'n masker nie gedra word nie, beveel die CDC aan om die mond en neus met 'n sneesdoekie te bedek as u hoes of nies, en beveel die gebruik van die binnekant van die elmboog aan indien geen sneesdoekie beskikbaar is nie. Behoorlike handhigiëne word aangemoedig na enige hoes of nies. Professionele gesondheidsorgpersoneel wat direk met covid-19-pasiënte werk, word aangeraai om respirators ten minste net so beskermend te gebruik as NIOSH-gesertifiseerde N95 of gelykwaardig, benewens ander persoonlike beskermende toerusting.

Regerings se teenmaatreëls en strategieë om virus te bekamp

image
Suid-Korea was een van min lande wat betyds doeltreffende maatreëls toegepas het om die aanvanklike verspreiding van die Koronavirus te voorkom. 'n Hommeltuig spuit ontsmettingsmiddel op 'n parkeerterrein.
image
Die doel van gemeenskap impak versagting, (1) die pandemie uitbreeking bereik sy hoogtepunt (2) verminder die las van die hoogtepunt op die gesondheidsorgstelsel, bekend as die afplat van die kromme (3), verminder algehele gevalle en gesondheidsimpak.

'n Belangrike strategiese teenmaatreël teen die uitbreek van aansteeklike siektes is om die hoogtepunt (piek) van die pandemie te verminder, wat ook bekend is as die afplatting van die pandemie-kromme. (Sien grafiese voorstelling). Dit help om die risiko dat gesondheidsdienste oorweldig word te verminder en skep meer tyd vir die ontwikkeling van 'n entstof en behandeling.

Nie-farmaseutiese aksies wat geneem kan word om die uitbraak te bestuur, sluit persoonlike voorkomende maatreëls in (soos in die afdeling hierbo beskryf), soos handhigiëne, gesigmaskers en selfkwarantyn; gemeenskapsmaatreëls wat gemik is op sosiale afstand soos om skole te sluit en om massa-byeenkomste te kanselleer; aandklokreëlings, gemeenskapsbetrokkenheid om aanvaarding en deelname aan sulke intervensies aan te moedig; sowel as omgewingsmaatreëls soos ontsmetting van oppervlaktes.

Nadat die erns van die uitbraak duidelik geword het, is meer drastiese optrede in China gedoen, soos die kwarantyn van hele stede wat 60 miljoen individue in Hubei raak, en 'n streng reisverbod. Ander lande het 'n verskeidenheid maatreëls getref om die verspreiding van die virus te beperk. Suid-Korea het byvoorbeeld massasifting, gelokaliseerde kwarantyne ingestel en waarskuwings gegee oor die bewegings van individue wat geraak word; Singapoer het finansiële steun verleen aan diegene wat self in kwarantyn gaan en groot boetes vir diegene wat dit nie doen nie; terwyl Taiwan die produksie van gesigmaskers verhoog het, en die opberging van mediese voorrade word gepenaliseer. Sommige lande vereis dat mense met griepagtige simptome dit by hul dokter moet aanmeld, veral as hulle die vasteland van China besoek het.

Verskeie mediese kenners het die wêreldwye streng maatreëls in twyfel getrek. Na hulle mening sou daar etlike ander siektes en gebrekkige ekonomiese toestande wees wat meer sterftes ten gevolg het, en sou die erns van die koronavirus-uitbraak ook soortgelyk wees aan dié van ander virusse wat met reëlmaat hul opwagting maak, en sonder veel publisiteit baie lewens eis. Daar word egter toegegee dat die koronavirus besonder aansteeklik is, aangesien dit in die bokeel-area vermeerder. Een so 'n dokument word die Great Barrington-verklaring genoem en een van die reaksies daarop is die John Snow Memorandum.

Covid-19-entstof

Die ontwikkeling van 'n Covid-19-entstof was 'n prioriteit sedert die uitbreek van die pandemie. Voor die Covid-19-pandemie was daar gevestigde kennis oor die struktuur en funksie van koronavirusse wat siektes veroorsaak, soos ernstige akute respiratoriese sindroom (Ears) en Midde-Oosterse respiratoriese sindroom (MORS). Hierdie kennis het die ontwikkeling van verskillende entstoftegnologieë vroeg in 2020 versnel. Op 10 Januarie 2020 is die SARS-CoV-2-genetiese volgorde-data via die GISAID (global initiative on sharing avian influenza data) gedeel, en teen 19 Maart het die wêreldwye farmaseutiese industrie hulle verbind om entstowwe teen Covid-19 te ontwikkel. Die Covid-19-entstowwe word wyd erken vir hul rol in die vermindering van die verspreiding, voorkom en dood wat deur Covid-19 veroorsaak word.

In fase III-proewe het verskeie Covid-19-entstowwe die doeltreffendheid van tot 95% getoon om simptomatiese Covid-19-infeksies te voorkom. Vanaf Junie 2021 word 19 entstowwe deur ten minste een nasionale regeringsowerheid vir openbare gebruik goedgekeur: twee RNS entstowwe (Pfizer–BioNTech en Moderna), nege konvensionele geïnaktiveerde entstowwe (BBIBP-CorV, Chinese Academy of Medical Sciences, CoronaVac, Covaxin, CoviVac, COVIran Barakat, Minhai-Kangtai, QazVac, en WIBP-CorV), vyf virale vektor-entstowwe (Sputnik Light, Sputnik V, Oxford–AstraZeneca, Convidecia, en Johnson & Johnson), en drie proteïen-subeenheid-entstowwe (EpiVacCorona, Soberana 02 en RBD-Dimer). In totaal is 308 entstofkandidate in Maart 2021 in verskillende stadiums van ontwikkeling, met 73 in kliniese navorsing, waaronder 24 in Fase I-proewe, 33 in Fase I-II-proewe en 16 in Fase III-ontwikkeling.

Kritiek op plaaslike reaksie in China

Plaaslike amptenare in Wuhan en die provinsie Hubei het kritiek, beide plaaslik en internasionaal, in die gesig gestaar vir die onbeholpe hantering van die aanvanklike uitbraak. Bewerings sluit in onvoldoende mediese voorrade, 'n gebrek aan deursigtigheid in die pers en sensuur op sosiale media gedurende die eerste weke van die uitbraak. Die Wuhan-polisie het op 1 Januarie 2020 agt inwoners ondervra oor hul 'verspreiding van vals inligting' (wat die nuwe infeksie as EARS-agtig karakteriseer). Die Wuhan-polisie het oorspronklik via 'n plasing op die polisie se amptelike Weibo-rekening gesê dat daar agt mense volgens die wet aangespreek is, wat later deur Weibo uitgeklaar het dat hulle slegs 'opleiding en kritiek' meegedeel is en weerhou is van swaarder strawwe soos "waarskuwings, boetes of aanhouding." Een van die agt was 'n dokter genaamd Li Wenliang, wat sy voormalige klasmaats in die mediese skool in kennis gestel het van die koronavirus in 'n WeChat-groep, nadat hy die mediese verslag bestudeer en die pasiënt met simptome van die siekte ondersoek het. Hy is op 3 Januarie deur die polisie gewaarsku dat hy "onwaar kommentaar lewer" wat "die sosiale orde erg ontwrig het" en hy moes daarna 'n erkenningsverklaring onderteken. Daar is berig op 7 Februarie 2020 dat Li gesterf het nadat hy die siekte in Januarie 2020 opgedoen het. Sy dood veroorsaak hartseer en woede op sosiale media, wat uitgebrei is tot 'n eis vir vryheid van spraak in China. China se teenkorrupsie-liggaam, die nasionale toesighoudende kommissie, het 'n ondersoek begin na die aangeleenthede rakende Li.

Plaaslike amptenare is ook gekritiseer omdat hulle vroeg in Januarie bewyse van die oordrag van mens tot mens verberg het, en om politieke redes die verslae oor die siekte tydens die Volkskongres-vergaderings onderdruk het. Kritiek is verder teen die Hubei-goewerneur Wang Xiaodong gerig, nadat hy twee keer op 'n perskonferensie beweer het dat daar jaarliks 10,8 miljard gesigmaskers in die provinsie geproduseer word, eerder as die akkurate getal van 1,8 miljoen.

Koronavirus in Afrika

Alhoewel, China vroeg as die grootste risiko vir die oorsprong van die verspreiding van covid-19 in Afrika beskou was, was die meeste ingevoerde gevalle aanvanklik op die vasteland aan Europa toegeskryf.

Suid-Afrika

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Covid-19-pandemie in Suid-Afrika.

President Cyril Ramaphosa het op 27 Februarie 2020 aangekondig dat Suid-Afrika minstens 132 Suid-Afrikaners sal ontruim uit Wuhan, die episentrum van die koronavirus-uitbraak in China. Hy het gesê dat die regering beraam het dat daar 199 Suid-Afrikaners in Wuhan is, van wie 132 op hierdie stadium besluit het om terug te keer. "Hierdie landgenote leef tans onder inperkingsmaatreëls na die uitbreek van die koronavirus", het hy gesê en bygevoeg dat geen van die Suid-Afrikaners, blykbaar meestal studente, met die virus gediagnoseer is nie en ook nie enige simptome daarvan toon nie. 'n Groep van 114 Suid-Afrikaners wat gerepatrieer is uit Wuhan, China, die episentrum van die covid-19-uitbraak, het op 14 Maart 2020 in Polokwane aangekom. Die groep het in die Protea Hotel se The Ranch Resort gebly waar hulle in kwarantyn gehou is vir 21 dae. Die hele groep is weereens getoets en as veilig verklaar op 29 Maart, waarna hulle vrygestel is om te vertrek na hulle onderskeie families tuis.

Twee Suid-Afrikaners wat op 'n vaartuig in Japan gewerk het, het positief getoets vir die koronavirus, het die ministerie van gesondheid in Pretoria op 28 Februarie 2020 bevestig. Hulle was deel van 'n groep van 12 Suid-Afrikaners wat op die Princess Diamond-skip gewerk het, en was nog in Japan.

Die eerste bevestigde geval van die covid-19-siekte is op 4 Maart 2020 in Suid-Afrika aangemeld. Zweli Mkhize, minister van gesondheid het verklaar dat die Nasionale Instituut vir Aanmeldbare Siektes (NICD) bevestig het dat 'n man van KwaZulu-Natal positief getoets is ná 'n besoek aan Italië.

Op 7 Maart 2020 het die minister van gesondheid die tweede covid-19-geval in Suid-Afrika bevestig. Die 39-jarige vrou uit Gauteng was in direkte kontak met die eerste bevestigde geval van die covid-19-siekte in KwaZulu-Natal. Sy was deel van die groep van tien wat na Italië gereis het. Mkhize het ook bevestig dat 'n 39-jarige man wat in Daegu, Suid-Korea werk, ook positief getoets het vir covid-19. Hy sou na Suid-Afrika terugkeer, maar het sedertdien in Suid-Korea gebly.

Op 15 Maart 2020 het President Cyril Ramaphosa ‘n nasionale ramptoestand afgekondig om ‘n gekoördineerde en geïntegreerde rampbestuurstelsel te implementeer. Dit sal help om die virusuitbreking te bestuur en die regering in staat stel om nooddiensentrums op te laat rig. 'n Reisverbod is verder ingestel vanaf 18 Maart 2020 op reisigers van Italië, Iran, Suid-Korea, Spanje, Duitsland, die VSA, die Verenigde Koninkryk en China.

President Ramaphosa het op 23 Maart aangekondig dat die regering 'n algehele nasionale inperking (lockdown) vir 21 dae instel vanaf middernag op 26 Maart. Die Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag (SANW) is ook ontplooi om die polisie en ander staatsdepartemente by te staan in die toepassing van die afsluiting. Almal moet binnenshuis bly, behalwe werkers in die noodsaaklike dienste, aan wie permitte uitgereik is vir sodanige werk. Die nasionale staat van inperking is tot 30 April verleng. Op 10 April, het Mkhize aanbeveel dat die algemene publiek gesigsmaskers gebruik in publieke areas.

In April was die polisie en weermag se gelyktydige padblokkades in al die provinsies daarop gemik om ontduikers van die inperkingsmaatreëls te identifiseer. By die blokkade van die M1-hoofweg in Johannesburg is daar gelet op die geldigheid van reis- en noodsaaklike werkspermitte, en die vervoer van verbode goedere.

Op 12 Julie 2020 het die president aangekondig dat die nasionale ramptoestand verleng sal word tot 15 Augustus 2020. ‘n Drankverbod het weer onmiddellik in werking getree en 'n aandklokreël het tussen 22h00 en 04h00 gegeld. Die dra van lapgesigsmaskers was verpligtend en regulasies in dié verband is verskerp en afgedwing. Parke is oopgestel vir oefening, maar nie vir byeenkomste van enige aard nie. Die beperkings was vanaf 17 Augustus 2020 verlaag tot waarskuwingsvlak 2. Op 16 September 2020 het die president aangekondig dat Suid-Afrika se covid-19-regulasies vanaf 20 September na vlak 1 verlaag word, en meeste alledaagse aktiwiteite sodoende hervat kan word. Die covid-19 regulasies is egter op 29 Desember 2020 van 'n aangepaste vlak 1 tot 'n aangepaste vlak 3 verskerp, weens 'n toename in infeksies.

Die covid-19 regulasies word verlaag van 'n aangepaste vlak 3 tot 'n aangepaste vlak 1 vanaf 1 Maart 2021, na 'n afname in infeksies. Op 17 Februarie 2021 word die nasionale inentingsprogram teen covid-19 amptelik bekendgestel. Op 28 Junie 2021 is die covid-19 beperkings in die land verander na aangepaste vlak 4, met die Delta-variant wat vinnig die dominante stam van die virus tydens die derde vlaag van die pandemie geword het. Op 9 Julie 2021, sestien maande ná die pandemie begin het, beskryf dokters in Johannesburg die stelsel daar as die breekpunt, met onvoldoende beddens en skaars genoeg suurstof. Op 25 Julie is die land se inperkings na aangepaste vlak 3 verander. Op 13 September 2021 het 'n aangepaste waarskuwingsvlak 2 van krag geword. Op 4 April 2022 kondig President Cyril Ramaphosa die opheffing aan van die landswye staat van inperking, wat in Maart 2020 as gevolg van die Covid-19-pandemie ingestel is. Die onmiddellike risiko het teen middel Junie 2022 afgeneem, en op 22 Junie 2022 is alle oorblywende gesondheidsregulasies rakende Covid-19 beëindig.

Egipte

Op 14 Februarie 2020 het Egipte 'n geval van koronavirus, die eerste in Afrika bevestig. Khaled Mugahed, woordvoerder van die Egiptiese ministerie van gesondheid, sê in 'n verklaring dat die betrokke persoon 'n 'buitelander' is wat geen ernstige simptome toon nie.

Algerië

Op 25 Februarie het Algerië hul eerste bevestigde geval van covid-19 aangemeld, 'n Italiaanse man wat op 17 Februarie in die land aangekom het en in isolasie geplaas is. Dit is die tweede bevestigde geval in Afrika na Egipte.

Nigerië

Nigerië se gesondheidsowerhede het die land se eerste geval van covid-19 in Lagos, die eerste bevestigde voorkoms van die siekte in Afrika suid van die Sahara, aangemeld op 28 Februarie 2020. Die Kommissaris vir Gesondheid vir Lagos, die grootste stad van Nigerië, het Vrydag gesê dat 'n Italiaanse burger wat op 25 Februarie van Milaan op 'n sakereis Nigerië binnegekom het, die volgende dag siek geword het.

Tunisië

Die Ministerie van Gesondheid van Tunisië het op 2 Maart 2020 die land se eerste geval van covid-19 bevestig. Die individu is 'n Tunisiese burger wat onlangs na Italië gereis het en tans behandeling ontvang.

Marokko

Die Marokkaanse Ministerie van Gesondheid het op 3 Maart 2020 bevestig dat covid-19 geïdentifiseer is in 'n Marokkaanse burger met bande met Italië het wat in 'n isolasie-eenheid in die Moulay Youssef-hospitaal in Casablanca behandel word.

Senegal

Op 3 Maart 2020 is Senegal se eerste geval bevestig is by 'n 54-jarige Franse burger wat die land binnegevlieg het en positief getoets het by die Pasteur-instituut in Dakar, Senegal.

Kameroen

Die ministerie van Gesondheid van Kameroen het op 6 Maart die eerste geval van covid-19 in die land bevestig. Die pasiënt is 'n Franse burger wat op 24 Februarie in Yaoundé aangekom het. Nadat die virus bevestig is, is die individu in isolasie in Yaoundé se sentrale hospitaal opgeneem.

Togo

Togo het 'n geval van covid-19 geregistreer, wat die negende land op die vasteland word wat 'n bevestigde geval van die virus het. Gesondheidsbeamptes in die land het die geval op 6 Maart 2020 bevestig en gesê die pasiënt is 'n 42-jarige vrou wat 'n inwoner van die hoofstad Lome is. Volgens die pasiënt het sy Duitsland, Frankryk en Turkye tussen laat Februarie en begin Maart 2020 besoek.

Burkina Faso

Burkina Faso het op 9 Maart 2020 sy eerste twee gevalle van covid-19 aangemeld, volgens die minister van gesondheid en word sodoende die tiende land in Afrika wat deur die virus geraak word. Die twee individue het Frankryk besoek voor hulle gediagnoseer is. Burkina Faso het op 18 Maart die eerste sterfte met betrekking tot koronavirus in Afrika suid van die Sahara aangeteken. Op 20 Maart is bevestig dat die land 64 gevalle het. Van die nuwe gevalle is vier lede van die regering. Hulle is die ministers van onderwys, binnelandse sake, buitelandse sake en mynwese.

Demokratiese Republiek die Kongo

Op 10 Maart is die eerste geval in die Demokratiese Republiek die Kongo aangemeld.

Ivoorkus

Op 11 Maart is die eerste geval in die Ivoorkus bevestig.

Réunion (Frankryk)

Op 11 Maart is die eerste geval in Réunion bevestig.

Ghana

Ghana het op 12 Maart sy eerste twee gevalle aangemeld. Die twee gevalle was mense wat van Noorweë en Turkye na die land teruggekeer het. Op 11 Maart het die minister van finansies, Ken Ofori-Atta, die cedi-ekwivalent van VSA$ 100 miljoen beskikbaar gestel om die paraatheid en reaksieplan van Ghana teen die koronavirus te verbeter.

Guinee

'n Werknemer van die Europese Unie-afvaardiging in Guinee het op 13 Maart positief getoets vir koronavirus, het 'n woordvoerder van die Missie verklaar. Dit is die eerste bevestigde geval van Guinee van die virus.

Gaboen

Die eerste geval van Gaboen is op 12 Maart aangekondig, 'n 27-jarige man van Gaboen wat 4 dae voor bevestiging van sy status van Frankryk in Gaboen teruggekeer het.

Mauritanië

Op 13 Maart is die eerste geval in Mauritanië bevestig.

Kenia

Op 13 Maart is die eerste geval in Kenia bevestig, 'n vrou wat via Londen uit die VSA gekom het.

Ethiopië

Die eerste geval in Ethiopië is op 13 Maart aangekondig, by 'n Japanese man wat op 4 Maart uit Burkina Faso in die land aangekom het.

Soedan

Soedan se eerste geval is op 13 Maart aangekondig, 'n man wat op 12 Maart in Khartoum dood is. Hy het in die eerste week van Maart die Verenigde Arabiese Emirate besoek.

Eswatini

Op 14 Maart is die eerste geval in Eswatini bevestig.

Namibië

Op 14 Maart is die eerste twee gevalle in Namibië bevestig.

Rwanda

Op 14 Maart is die eerste geval in Rwanda bevestig.

Seychelle

Die eerste twee gevalle op Seychelle is op 14 Maart aangemeld. Die twee gevalle was mense wat kontak met iemand in Italië gehad het wat positief getoets het.

Ekwatoriaal-Guinee

Op 14 Maart is die eerste geval in Ekwatoriaal-Guinee bevestig.

Republiek die Kongo

Die eerste geval in die Republiek die Kongo is op 14 Maart aangekondig, 'n 50-jarige man wat uit Parys, Frankryk, na die Republiek die Kongo teruggekeer het.

Sentraal-Afrikaanse Republiek

Op 14 Maart is die eerste geval in die Sentraal-Afrikaanse Republiek bevestig.

Liberië

Op 16 Maart is die eerste geval in Liberië bevestig.

Somalië

Op 16 Maart is die eerste geval in Somalië bevestig. Die ministerie van Somalië het berig dat dit gediagnoseer is by 'n Somaliese burger wat vanuit China terugkeer het huis toe.

Benin

Op 16 Maart is die eerste geval in Benin bevestig.

Tanzanië

Op 16 Maart is die eerste geval in Tanzanië bevestig.

Gambië

Die Gambië het oor sy eerste geval van koronavirus op 17 Maart gerapporteer na aanleiding van 'n 20-jarige vrou wat uit die Verenigde Koninkryk teruggekeer het en positief getoets is.

Zambië

Zambië het sy eerste 2 gevalle van covid-19 op 18 Maart aangemeld. Die pasiënte was 'n paartjie wat met vakansie na Frankryk gereis het. Op 17 Maart het die regering alle opvoedkundige instellings gesluit en enkele beperkings op buitelandse reise ingestel.

Djibouti

Op 18 Maart is die eerste geval in Djibouti bevestig.

Niger

Niger het sy eerste geval op 19 Maart 2020 bevestig.

Mauritius

Op 19 Maart is die eerste drie gevalle in Mauritius bevestig.

Tsjad

Op 19 Maart is die eerste geval in Tsjad bevestig.

Kaap Verde

Op 20 Maart is die eerste geval in Kaap Verde bevestig, 'n 62-jarige uit die Verenigde Koninkryk

Zimbabwe

Voordat daar bevestigde gevalle in Zimbabwe was, het president Emmerson Mnangagwa op 17 Maart 'n nasionale noodtoestand verklaar, reisbeperkings in plek gestel en groot byeenkomste verbied. Die land se minister van verdediging, Oppah Muchinguri, het kontroversie veroorsaak deur te sê dat die koronavirus 'n goddelike straf op Westerse lande kan wees vir die instel van sanksies teen Zimbabwe. Op 21 Maart is die eerste geval van Zimbabwe geïdentifiseer as 'n manlike inwoner van Victoria Falls wat op 15 Maart vanuit die Verenigde Koninkryk via Suid-Afrika gereis het.

Angola

Op 21 Maart is die eerste twee gevalle in Angola bevestig. Vanaf 20 Maart is alle Angolese grense vir 15 dae gesluit.

Guinea-Bissau

Op 25 Maart het Guinee-Bissau sy eerste twee gevalle van covid-19 bevestig, 'n Kongolese VN werknemer en 'n Indiese burger.

Malawi

Op 2 April, is die eerste drie gevalle in Malawi bevestig.

Wes-Sahara

Op 4 April, is die eeste vier gevalle in Wes-Sahara bevestig.

Suid-Soedan

Op 5 April, het Suid-Soedan sy eerste geval bevestig.

São Tomé en Príncipe

Op 6 April, word die eerste vier gevalle in São Tomé en Príncipe bevestig.

Comore-eilande

Op 30 April is die eerste geval in die Comore-eilande bevestig.

Lesotho

Op 13 Mei is die eerste geval in Lesotho bevestig.

Globale sosio-ekonomiese invloed

image
Koronavirus-vrese het gelei tot paniekaankope van noodsaaklikhede in Singapoer en elders, soos toiletpapier, droë/kitsnoedels, brood, rys en groente
image
Lande wat teen 25 Maart 2020 'n staat van inperking afgekondig het:

   Nasionale staat van inperking

   Subnasionale staat van inperking

   Nasionale staat van inperking opgehef

   Subnasionale staat van inperking opgehef

   Geen data of geen staat van inperking nie

   Omstrede gebied (Wes-Sahara)

image
Kaart van lande wat 'n wêreldwye reisverbod afgekondig het
image
Kaart van lande wat hul skole gesluit het:

   Landswye skoolsluitings

   Plaaslike skoolsluitings

   Geen skoolsluitings nie

   Onbekend

Aanvanklik was verskeie tekorte van gesondheids- en verbruikersgoedere aan die koronavirus-uitbraak toegeskryf, weens die wêreldwye toename in die gebruik van toerusting om die siekte te beveg, paniekaankope en die ontwrigting van fabrieke en logistieke bedrywighede. Die Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) het gewaarsku oor tekorte aan medisyne en mediese toerusting weens 'n groter vraag in die mark en ontwrigting van verskaffers se produksie. Verskeie lande, soos die Verenigde State, Italië en Hongkong ondervind paniekaankope wat lei tot leë winkelrakke van veral voedsel, toiletpapier en gebottelde water. Die tegnologiebedryf het gewaarsku oor vertragings met die vervoer van nuwe elektroniese goedere. Volgens die WGO se direkteur-generaal, Tedros Adhanom, het die vraag na persoonlike beskermingstoerusting 100-voudig gestyg en het hierdie vraag gelei tot prysstygings van tot twintig keer die normale prys. Vertragings met die verskaffing van mediese items kan vier tot ses maande beloop. Dit het ook wêreldwyd 'n tekort aan persoonlike beskermende toerusting veroorsaak, met die WGO wat waarsku dat dit gesondheidswerkers in gevaar sal stel. Voorts het die uitgebreide instelling van 'n staat van inperking in baie lande gedurende 2020 weens die pandemie kokonvorming, 'n gedwonge realiteit vir miljarde mense wêreldwyd geraak.

'n Aantal administrateurs op provinsiale vlak van die Kommunistiese Party van China (KPC) is in die pad gesteek oor hul hantering van die kwarantynpogings in Sentraal-China, 'n teken van ontevredenheid met die politieke instelling se reaksie op die uitbreek in daardie streke. Sommige kommentators het voorgestel dat publieke uitsprake oor die siekte kan dui op 'n seldsame protes teen die KPC. Boonop het protesoptogte in die spesiale administratiewe streek Hongkong verskerp weens die vrees vir immigrasie uit die vasteland van China. Taiwan het ook sy kommer uitgespreek oor die feit dat hy deel is van 'n reisverbod wat die Volksrepubliek China betrek as gevolg van die 'een-China-beleid' en die betwiste politieke status van Taiwan. 'n Paar lande het die pandemie gebruik om politieke brûe met China te bou, en sodoende beskuldigings geopper dat hierdie lande, waaronder Kambodja onder andere, politiek voor gesondheid plaas, en probeer om die uitbraak te gebruik om hulde te bring aan die KPC. Daar word vermoed dat die bestaande spanning tussen die VSA en China 'n gekoördineerde poging om die uitbreek in Wuhan te bestry, vertraag het.

Aangesien die vasteland van China 'n belangrike ekonomiese- en vervaardigingsentrum is, word daar voorsien dat die siekte 'n groot destabiliserende bedreiging vir die wêreldekonomie inhou. Agathe Demarais van die Economist Intelligence Unit het voorspel dat markte wisselvallig sal bly totdat 'n duideliker beeld van potensiële uitkomste na vore kom. Sommige ontleders het beraam dat die ekonomiese uitval van die pandemie op wêreldwye groei die van die SARS-uitbraak kan oortref. Een raming gee 'n invloed van VSA$ 300 miljard op die wêreld se verskaffingsnetwerk wat tot twee jaar kan duur. Die Organisasie van Petroleumuitvoerlande het na 'n skerp daling in oliepryse as gevolg van 'n laer vraag vanuit China hul kommer oor die situasie uitgespreek. Wêreldmarkte het op 24 Februarie 2020 gedaal as gevolg van 'n beduidende toename in die aantal covid-19-gevalle buite die vasteland van China. Vanweë die toenemende kommer oor die koronavirus-uitbreking het die Amerikaanse aandele, waaronder die NASDAQ-100, die S&P 500-indeks, op 27 Februarie, en die Dow Jones-nywerheidsgemiddelde hul skerpste dalings sedert 2008 aangeteken, met die Dow Jones wat 1 191 punte gedaal het, die grootste een-dag-daling sedert die finansiële krisis van 2007–2008. Al drie indekse het die week met 'n daling van meer as 10 persent afgesluit. Aandele het weer gedaal op grond van vrees vir koronavirus. Baie waarnemers beskou 'n ekonomiese resessie as waarskynlik.

Toerisme is een van die sektore wat die ergste geraak word as gevolg van 'n skerp daling in toeriste van en na die vasteland van China en reisadvies wat waarsku teen reis na dele van Sentraal-China, Italië, Suid-Korea en Iran. Gevolglik het talle lugrederye vlugte gekanselleer weens 'n laer vraag, waaronder British Airways, China Eastern en Qantas, terwyl die Britse plaaslike lugredery Flybe in duie gestort het. Verskeie treinstasies en veerboothawens is ook gesluit. Die pandemie het saamgeval met die Chunyun, 'n besige reistyd wat met die Chinese nuwejaarsvakansie verband hou. 'n Aantal gebeurtenisse waarby groot skares betrokke was, is deur nasionale en streeksregerings gekanselleer, waaronder jaarlikse nuwejaarsfeeste, met private ondernemings wat ook hul winkels en toeristeaantreklikhede onafhanklik sluit, soos Hongkong Disneyland en Shanghai Disneyland. Baie Chinese Nuwejaar-geleenthede en toeristeaantreklikhede is gesluit om massabyeenkomste te voorkom, insluitend die Verbode Stad in Beijing en tradisionele tempelfeeste. In 24 van die 31 provinsies, munisipaliteite en streke van China het die owerhede die Nuwejaarsdag tot 10 Februarie verleng, met die opdrag dat die meeste werkplekke eers daarna mag heropen. Hierdie streke verteenwoordig 80% van die land se BBP en 90% van die uitvoere. Hongkong het sy reaksie op die aansteeklike siekte tot die hoogste vlak verhoog en 'n noodtoestand verklaar, skole tot Maart gesluit en sy nuwejaarsvieringe gekanselleer.

Saoedi-Arabië het buitelanders tydelik toegang verbied na Mekka en Medina, twee van die heiligste pelgrimstogplekke van Islam, om die verspreiding van koronavirus in die Koninkryk te voorkom.

'n Verdere uitwerking van die siekte wat vinnig uitgebrei het was die kansellasie van groot geleenthede, insluitend tegnologiekonferensies, modevertonings en sportbyeenkomste.

Die IMF het in April voorspel dat die BBP in Afrikalande suid van die Sahara in 2020 met 1.6% sal krimp weens die uitwerking van die koronavirus, lae oliepryse en swak kommoditeitspryse. Die IMF het daarop $215 miljoen in skuldverligting aan elk van 25 Afrika-lande toegestaan, wat egter net 'n fraksie van hul skuld sal delg. Die G-20 nasies (insluitend China, die VSA en Indië) het aangebied om skuldvereffening tot jaareinde uit te stel, alhoewel China, die grootste lener aan Afrika, gehuiwer het om hul by hierdie besluit te skaar. Beijing se multimiljard dollar infrastruktuurprojekte in onder meer Zimbabwe is deur die koronavirus tot stilstand gebring. Hul ingenieurs kon Afrika nie meer besoek nie, en voorraadlewering het tot stilstand gekom. In November 2021, met die uitbreek van die vierde vlaag van die pandemie in Suid-Afrika, het die nasionale werkloosheidskoers tot 'n kommerwekkende 35% gestyg.

Alternatiewe Afrikaanse spelling

In die Ensiklopedie van die Wêreld, Kritzinger e.a. se Verklarende Afrikaanse Woordeboek en Pharos se Groot Woordeboek word die woord korona met 'n c gespel, dus corona.

Verwysings

  1. Ritchie, Hannah; Mathieu, Edouard; Rodés-Guirao, Lucas; Appel, Cameron; Giattino, Charlie; Ortiz-Ospina, Esteban; Hasell, Joe; Macdonald, Bobbie; Beltekian, Diana; Dattani, Saloni; Roser, Max (2020–2023). "Coronavirus Pandemic (COVID-19)". Our World in Data (in Engels). Besoek op 27 Oktober 2024.
  2. "Rolling updates on coronavirus disease (COVID-19)" (in Engels). Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO). 28 Februarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020.
  3. El coronavirus se propagó desde el mercado de Wuhan y tenemos pruebas, dicen los científicos (Spanish) Infoterio Notícias | Ciencia y Tecnología. Consulted on February 7, 2023.
  4. The Huanan Seafood Wholesale Market in Wuhan was the early epicenter of the COVID-19 pandemic Science. Consulted on February 7, 2023.
  5. Coronavirus outbreak 'can be characterised as a pandemic'. https://www.timeslive.co.za/news/world/2020-03-11-coronavirus-outbreak-can-be-characterised-as-a-pandemic-who-chief/ Geargiveer 12 Maart 2020 op Wayback Machine Besoek 11 Maart 2020.
  6. Tania Heyns, Eerste geval van Covid-19 in Suid-Afrika aangemeld, https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/eerste-geval-covid-19-in-sa-aangemeld/ Maroela Media, 5 Maart 2020.
  7. "Getting your workplace ready for COVID-19" (PDF). World Health Organization. 27 Februarie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  8. Rothan, Hussin A.; Byrareddy, Siddappa N. (26 Februarie 2020). "The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak". Journal of Autoimmunity: 102433. doi:10.1016/j.jaut.2020.102433. ISSN 0896-8411. PMID 32113704.
  9. Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV) | CDC. U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 10 Februarie 2020. Besoek 11 Februarie 2020.
  10. "Q&A on coronaviruses". World Health Organization (WHO). 11 Februarie 2020. Besoek 24 Februarie 2020.
  11. Coronavirus: Shanghai neighbour Zhejiang imposes draconian quarantine. South China Morning Post. 6 Februarie 2020. Besoek op 8 Februarie 2020.
  12. "Coronavirus Update: Masks And Temperature Checks In Hong Kong". Nevada Public Radio. Besoek op 26 Januarie 2020
  13. "Coronavirus Disease 2019 Information for Travel". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 3 Februarie 2020. Argief op 30 Januarie 2020. Besoek op 6 Februarie 2020.
  14. Deerwester, Jayme; Gilbertson, Dawn. "Coronavirus: US says 'do not travel' to Wuhan, China, as airlines issue waivers, add safeguards". USA Today. Besoek op 26 Januarie 2020.
  15. "Coronavirus Live Updates: Europe Prepares for Pandemic as Illness Spreads From Italy". The New York Times. 26 Februarie 2020. Besoek 26 Februarie 2020.
  16. Wang, Vivian; Inoue, Makiko (4 Maart 2020). "'When Can We Go to School?' Nearly 300 Million Children Are Missing Class". The New York Times (in Engels). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  17. Palermo, Angela Giuffrida Lorenzo Tondo in; Beaumont, Peter (4 Maart 2020). "Italy orders closure of all schools and universities due to coronavirus". The Guardian (in Engels). ISSN 0261-3077. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  18. "PM Abe asks all schools in Japan to temporarily close over coronavirus". Kyodo News+ (in Engels). Kyodo News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  19. "Iran Announces Closure Of Universities, Schools As Coronavirus Death Toll Rises". RFE/RL (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  20. "Here Comes the Coronavirus Pandemic: Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire". Editorial. The New York Times. 29 Februarie 2020. Besoek op 1 Maart 2020. }}
  21. "The Great Lockdown: Worst Economic Downturn Since the Great Depression". IMF Blog. Besoek op 23 April 2020.
  22. "Senior Officials Sound Alarm over Food Insecurity, Warning of Potentially 'Biblical' Famine, in Briefings to Security Council". United Nations. 21 April 2020.
  23. "As famines of 'biblical proportion' loom, Security Council urged to 'act fast'". UN News (in Engels). 21 April 2020. Besoek op 10 Julie 2020.
  24. "A List of What's Been Canceled Because of the Coronavirus". The New York Times. 1 April 2020. Besoek op 11 April 2020."
  25. Scipioni, Jade (18 Maart 2020). "Why there will soon be tons of toilet paper, and what food may be scarce, according to supply chain experts". CNBC. Besoek op 19 Maart 2020.
  26. Watts, Jonathan; Kommenda, Niko (23 Maart 2020). "Coronavirus pandemic leading to huge drop in air pollution". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 8 April 2020. {{cite news}}: Onbekende parameter |name-list-format= geïgnoreer ((hulp))
  27. "Analysis: Coronavirus temporarily reduced China's CO2 emissions by a quarter". Carbon Brief. 19 Februarie 2020. Besoek op 8 April 2020.
  28. Young, Evan (31 Januarie 2020). "'This is racism': Chinese-Australians say they've faced increased hostility since the coronavirus outbreak began". Special Broadcasting Service.
  29. Iqbal, Nosheen (1 Februarie 2020). "Coronavirus fears fuel racism and hostility, say British-Chinese". The Observer. ISSN 0029-7712. Besoek 4 Februarie 2020.
  30. "Coronavirus fears trigger anti-China sentiment across the globe". Global News. Besoek op 4 Februarie 2020.
  31. Yeung, Jessie. "As the coronavirus spreads, fear is fueling racism and xenophobia". CNN. Besoek 4 Februarie 2020.
  32. Darrach, Amanda (25 Februarie 2020). "The new coronavirus and racist tropes". Columbia Journalism Review
  33. "Fake Facts Are Flying About Coronavirus. Now There's A Plan To Debunk Them". NPR. Besoek 23 Februarie 2020.
  34. Perper, Rosie (5 Maart 2020). "As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4 trillion hit to global GDP". Business Insider (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2020 – via Yahoo!.
  35. Clamp, Rachel (5 Maart 2020). "Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past". The Conversation (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020 – via Yahoo!.
  36. Zhao, Erxun (1928). Draft History of Qing. Vol. 388. Shenyang. 七年，偕林翼疏言：「湖北為長江上游要害{{cite book}}: AS1-onderhoud: plek sonder uitgewer (link)
  37. "Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology (PUE) in Wuhan, China". Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (in Engels). 8 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  38. Chan, Ho-him; Mai, Jun (5 Januarie 2020). "China says Wuhan pneumonia not Sars, but virus remains unidentified, more people hospitalised". South China Morning Post (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.
  39. "Update: Cluster of pneumonia cases associated with novel coronavirus – Wuhan, China – 2019". European Centre for Disease Prevention and Control (in Engels). 14 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 18 Januarie 2020.
  40. "Pneumonia of Unknown Cause in China – Watch – Level 1, Practice Usual Precautions – Travel Health Notices". Centers for Disease Control and Prevention (in Japannees). 6 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2020. Besoek op 7 Januarie 2020.
  41. Schnirring, Lisa (8 Januarie 2020). "Virologists weigh in on novel coronavirus in China's outbreak". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  42. Shih, Gerry; Sun, Lena H. (8 Januarie 2020). "Specter of possible new virus emerging from central China raises alarms across Asia". The Washington Post. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Januarie 2020. Besoek op 9 Januarie 2020.
  43. Rogier van Doorn, H.; Yu, Hongji (2019). "33. Viral Respiratory Infections". In Edward T Ryan; David R Hill; Tom Solomon; Timothy P Endy; Naomi Aronson (reds.). Hunter's Tropical Medicine and Emerging Infectious Diseases E-Book (10th uitg.). Elsevier Health Sciences. p. 286. ISBN 978-0-323-55512-8.
  44. "Novel Coronavirus 2019". Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (in Japannees). 13 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 14 Januarie 2020.
  45. "Transmission of Novel Coronavirus (2019-nCoV)". Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (in Japannees). 31 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 1 Februarie 2020.
  46. "Pneumonia of unknown cause – China. Disease outbreak news" (in Litaus). World Health Organization. 5 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 6 Januarie 2020.
  47. Schnirring, Lisa (14 Januarie 2020). "Report: Thailand's coronavirus patient didn't visit outbreak market". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 Mei 2020. Besoek op 15 Januarie 2020.
  48. Schnirring, Lisa (11 Januarie 2020). "China releases genetic data on new coronavirus, now deadly". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Mei 2020. Besoek op 12 Januarie 2020.
  49. Lu, Hongzhou; Stratton, Charles W.; Tang, Yi-Wei (16 Januarie 2020). "Outbreak of Pneumonia of Unknown Etiology in Wuhan China: the Mystery and the Miracle". Journal of Medical Virology (in Engels). doi:10.1002/jmv.25678. ISSN 1096-9071 – via Wiley.
  50. Schnirring, Lisa (15 Januarie 2020). "Second family cluster found in Wuhan novel coronavirus outbreak". CIDRAP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2020. Besoek op 16 Januarie 2020.
  51. Wee, Sui-Lee; Jr, Donald G. McNeil (8 Januarie 2020). "China Identifies New Virus Causing Pneumonialike Illness". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Mei 2020. Besoek op 14 Januarie 2020.
  52. Qin, Amy; Hernández, Javier C. (10 Januarie 2020). "China Reports First Death From New Virus". The New York Times (in Engels (VSA)). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 11 Januarie 2020.
  53. "Chinese premier stresses curbing viral pneumonia epidemic". China Daily (in Engels). Beijing: Xinhua News Agency. 21 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 22 Januarie 2020.
  54. Lisa Schnirring: WHO decision on nCoV emergency delayed as cases spike 23 Januarie 2020 CIDRAP News, getoegang 23 Januarie 2020
  55. Field, Field (22 Januarie 2020). "Nine dead as Chinese coronavirus spreads, despite efforts to contain it". The Washington Post. Besoek op 22 Januarie 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  56. Imai, Natsuko; Dorigatti, Ilaria; Cori, Anne; Riley, Steven; Ferguson, Neil M (17 Januarie 2020). "Estimating the potential total number of novel Coronavirus cases in Wuhan City, China (Report 2" (PDF). Imperial College London (in Engels (VK)). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 5 Maart 2020. Besoek op 18 Januarie 2020.
  57. "Philippines reports first coronavirus death outside China after travel ban". South China Morning Post (in Engels). 2 Februarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2020. Besoek op 2 Februarie 2020.
  58. Wang, Christine (2 Februarie 2020). "Philippines reports first death outside of China in coronavirus outbreak" (in Engels). CNBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020. Besoek op 2 Februarie 2020.
  59. "Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)" (PDF). WHO. pp. 11–12. Besoek op 29 Februarie 2020.
  60. Guan, Wei-jie; e.a. "Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China". New England Journal of Medicine. doi:10.1056/NEJMoa2002032. PMID 32109013.
  61. Pan, Xingfei; en andere (19 Februarie 2020). "Asymptomatic cases in a family cluster with SARS-CoV-2 infection". The Lancet Infectious Diseases. 0. doi:10.1016/S1473-3099(20)30114-6. ISSN 1473-3099. PMID 32087116.
  62. "2019 Novel Coronavirus (2019-nCoV)". Centers for Disease Control and Prevention. 11 Februarie 2020. Besoek 18 Februarie 2020.
  63. "WHO COVID-19 situation report 29" (PDF). World Health Organization. 19 Februarie 2020.
  64. "Coronavirus incubation could be as long as 27 days, Chinese provincial government says". Reuters. 22 Februarie 2020.
  65. Business Insider, 20 Maart 2020: Neue Studie: 99 Prozent der untersuchten Covid-19-Todesopfer in Italien hatten Vorerkrankungen – aber meist keine, die die Lunge betrafen. Besoek op 21 Maart 2020
  66. Metro, 27 Maart 2020: Girl, 16, with no underlying conditions dies from coronavirus. Besoek op 29 Maart 2020
  67. ECDC (14 Februarie 2020). European Centre for Disease Prevention and Control. Outbreak of severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2): increased transmission beyond China − fourth update. ECDC (Risk Assessment): Stockholm; 2020.
  68. Zhu, Na; Zhang, Dingyu; e.a. (24 Januarie 2020). "A Novel Coronavirus from Patients with Pneumonia in China, 2019". New England Journal of Medicine. US. 382 (8): 727–733. doi:10.1056/NEJMoa2001017. ISSN 0028-4793. PMID 31978945.
  69. WHO-China Joint Mission (16–24 Februarie 2020). "Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)" (PDF). WHO.
  70. WHO-China Joint Mission (16–24 Februarie 2020). "Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)" (PDF). WHO. Besoek op 29 Februarie 2020.
  71. biorxiv, Xiao. Kangpeng, Zhai Junqiong & Feng Yaoyu. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.02.17.951335v1 | Isolation and Characterization of 2019-nCoV-like Coronavirus from Malayan Pangolins, Februarie 2020
  72. "How COVID-19 Spreads". USA: Centers for Disease Control and Prevention. 11 Februarie 2020. Besoek op 25 Februarie 2020.
  73. "UpToDate". uptodate.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  74. "Getting your workplace ready for COVID-19" (PDF). WHO. 27 Februarie 2020.
  75. "Novel coronavirus (COVID-19) – Frequently asked questions – Alerts". health.nsw.gov.au. Besoek op 27 Februarie 2020.
  76. Kampf, Günter; Todt, Daniel; Pfaender, Stephanie; Steinmann, Eike (6 Februarie 2020). "Persistence of coronaviruses on inanimate surfaces and its inactivation with biocidal agents". Journal of Hospital Infection. Elsevier. 104 (3): 246–251. doi:10.1016/j.jhin.2020.01.022. PMID 32035997.
  77. Leung, Gabriel; Wu, Joseph (27 Januarie 2020). "Real-time nowcast and forecast on the extent of the Wuhan CoV outbreak, domestic and international spread" (PDF). Wuhan-coronavirus-outbreak AN UPDATE.
  78. Saey, Tina Hesman (24 Januarie 2020). "How the new coronavirus stacks up against SARS and MERS". Besoek op 25 Januarie 2020.
  79. Julien Riou & Christian L. Althaus, Pattern of early human-to-human transmission of Wuhan 2019-NCoV, Preprint, bioRxiv, 23 Januarie 2020.
  80. "WHO Coronavirus Disease Situation Report 32" (PDF).{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  81. Schirring, Lisa; 2020 (16 Januarie 2020). "Japan has 1st novel coronavirus case; China reports another death". CIDRAP. Besoek 16 Januarie 2020.
  82. "Laboratory testing for 2019 novel coronavirus (2019-nCoV) in suspected human cases: Interim guidance". World Health Organization.
  83. "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Situation Summary". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (in Japannees). 30 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 30 Januarie 2020.
  84. "Real-Time RT-PCR Panel for Detection 2019-Novel Coronavirus". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 29 Januarie 2020. Besoek 1 Februarie 2020.
  85. "Curetis Group Company Ares Genetics and BGI Group Collaborate to Offer Next-Generation Sequencing and PCR-based Coronavirus (2019-nCoV) Testing in Europe". GlobeNewswire News Room. 30 Januarie 2020. Besoek 1 Februarie 2020.
  86. "COVID-19 – History and exam". BMJ Best Practice. Besoek 8 Maart 2020.
  87. "COVID-19 – Approach". BMJ Best Practice. Besoek 8 Maart 2020.
  88. CDC (11 Februarie 2020). "Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)". Centers for Disease Control and Prevention (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 4 Maart 2020.
  89. "Coronavirus (COVID-19) – 5 things you can do to protect yourself and your community – Public health matters" (in Engels). Government of the United Kingdom. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2020. Besoek op 4 Maart 2020.
  90. "Expert interview: What is contact tracing? – Public health matters" (in Engels). Government of the United Kingdom. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2020. Besoek op 28 Februarie 2020.
  91. "Coronavirus disease (COVID-19) advice for the public: Myth busters". World Health Organization. Besoek op 26 Februarie 2020.
  92. "Prevention & Treatment". US: Centers for Disease Control and Prevention. 15 Februarie 2020. Geargiveer van die oorspronklike op 15 Desember 2019. Besoek op 21 Januarie 2020.
  93. "Advice for public". World Health Organization. Besoek op 8 Februarie 2020.
  94. "Advice for public". www.who.int. Besoek op 8 Maart 2020.
  95. "Singapore: The Model for COVID-19 Response?". www.medpagetoday.com. 5 Maart 2020. Besoek op 8 Maart 2020.
  96. "What every American and community can do now to decrease the spread of the coronavirus" (PDF). CDC.
  97. "Advice for public". www.who.int. Besoek op 8 Maart 2020.
  98. "Singapore: The Model for COVID-19 Response?". www.medpagetoday.com. 5 Maart 2020. Besoek op 8 Maart 2020.
  99. "What every American and community can do now to decrease the spread of the coronavirus" (PDF). CDC.
  100. "Wear masks in public says WHO, in update of COVID-19 advice". Reuters (in Engels). 5 Junie 2020. Besoek op 3 Julie 2020.
  101. "Recommendation Regarding the Use of Cloth Face Coverings, Especially in Areas of Significant Community-Based Transmission". U.S. (CDC). 11 Februarie 2020. Besoek op 17 April 2020.
  102. "Using face masks in the community—Technical Report" (PDF). ECDC. 8 April 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  103. "Recommendation Regarding the Use of Cloth Face Coverings, Especially in Areas of Significant Community-Based Transmission". U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 11 Februarie 2020. Retrieved 17 April 2020.
  104. "Which countries have made wearing face masks compulsory?". Al Jazeera. 20 Mei 2020.
  105. "For different groups of people: how to choose masks". NHC.gov.cn. National Health Commission of the People's Republic of China. 7 Februarie 2020. Besoek op 22 Maart 2020. Disposable medical masks: Recommended for: · People in crowded places · Indoor working environment with a relatively dense population · People going to medical institutions · Children in kindergarten and students at school gathering to study and do other activities[dooie skakel]
  106. CDC (11 Februarie 2020). "Caring for Someone Sick at Home". Centers for Disease Control and Prevention (in Engels (VSA)). Besoek op 3 Julie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  107. "Using Personal Protective Equipment (PPE)". Centers for Disease Control and Prevention (in Engels (VSA)). 11 Junie 2020. Besoek op 4 Julie 2020.{{cite web}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  108. Anderson RM, Heesterbeek H, Klinkenberg D, Hollingsworth TD (Maart 2020). "How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?". The Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—eg, minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.
  109. "Community Mitigation Guidelines to Prevent Pandemic Influenza —United States, 2017". Recommendations and Reports. Centers for Disease Control and Prevention. 66 (1). 12 April 2017.
  110. "Community Mitigation Guidelines to Prevent Pandemic Influenza — United States, 2017". Recommendations and Reports. Centers for Disease Control and Prevention. 66 (1). 12 April 2017.
  111. Qin, Amy (7 Maart 2020). "China May Be Beating the Coronavirus, at a Painful Cost". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Mei 2020.
  112. McCurry, Justin; Ratcliffe, Helen; Davidson (11 Maart 2020). "Mass testing, alerts and big fines: the strategies used in Asia to slow coronavirus" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 April 2020 – via www.theguardian.com.
  113. "14 Experts Question the Coronavirus Panic". YouTube (in Engels). High Energy Parenting. 1 April 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 16 April 2020.
  114. Li YD, Chi WY, Su JH, Ferrall L, Hung CF, Wu TC (Desember 2020). "Coronavirus vaccine development: from SARS and MERS to COVID-19". Journal of Biomedical Science. 27 (1): 104. doi:10.1186/s12929-020-00695-2. PMC 7749790. PMID 33341119.
  115. Padilla TB (24 Februarie 2021). "No one is safe unless everyone is safe". BusinessWorld. Besoek op 24 Februarie 2021.[dooie skakel]
  116. Vergano, Dan (5 Junie 2021). "COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why". BuzzFeed News. Besoek op 24 Junie 2021.
  117. (1 Maart 2021) COVID-19 vaccine tracker. https://vac-lshtm.shinyapps.io/ncov_vaccine_landscape/%7CBesoek[dooie skakel] op 10 Maart 2021. London School of Hygiene & Tropical Medicine
  118. (1 Maart 2021) COVID-19 vaccine tracker. https://vac-lshtm.shinyapps.io/ncov_vaccine_landscape/%7CBesoek[dooie skakel] op 10 Maart 2021. London School of Hygiene & Tropical Medicine
  119. Griffiths, James. "China's unprecedented reaction to the Wuhan virus probably couldn't be pulled off in any other country" (in Engels). CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2020. Besoek op 28 Januarie 2020.
  120. "Toll From Outbreak Climbs in China as Infections Reach Europe and Australia (Anger and mistrust spill over online)". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020.
  121. Hernández, Javier C. (21 Januarie 2020). "The Test a Deadly Coronavirus Outbreak Poses to China's Leadership". The New York Times (in Engels). ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 26 Januarie 2020.
  122. 8人散布不实消息被武汉公安查处 胡锡进透露内情 (in Chinees). Sina Corp. 22 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 25 Januarie 2020.
  123. 8名散布武汉肺炎谣言者被依法查处. guancha.cn (in Chinese (China)). Besoek op 29 Januarie 2020.[dooie skakel]
  124. "Mystery pneumonia virus probed in China" (in Engels). BBC News. 3 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2020. Besoek op 29 Januarie 2020.
  125. "China's slow response to coronavirus has shown the weakness of its centralised model". New Statesman (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2020.
  126. Chris Buckley; Steven Lee Myers (1 Februarie 2020). "As New Coronavirus Spread, China's Old Habits Delayed Fight". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020.
  127. Wang, Lianzhang (1 Februarie 2020). "'Rumormonger' Doctor Who Raised the Alarm Says He Has Coronavirus". Sixth Tone (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020.
  128. and Nectar Gan, Yong Xiong. "This Chinese doctor tried to save lives, but was silenced. Now he has coronavirus" (in Engels). CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 4 Februarie 2020.
  129. Tom Phillips, Emma Graham-Harrison and Justin McCurry (6 Februarie 2020). "Doctor who blew whistle over coronavirus has died, hospital says". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 Mei 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)
  130. "Li Wenliang: Coronavirus death of Wuhan doctor sparks outpouring of anger". BBC (in Engels). 7 Februarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Mei 2020.
  131. Graham-Harrison, Emma (6 Februarie 2020). "'Hero who told the truth': Chinese rage over coronavirus death of whistleblower doctor". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Mei 2020.
  132. Cao, Yin (7 Februarie 2020). "Supervisory Commission to probe issues involving Dr Li". China Daily (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020.
  133. China's draconian response to the new coronavirus, explained by a China expert
  134. "Chinese provincial press conference on coronavirus inspires anger, criticism" (in Engels). Reuters. 26 Januarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Mei 2020. Besoek op 29 Januarie 2020.
  135. "Morocco, Senegal and Tunisia add to Africa's COVID19 count". Africa Times (in Engels). 3 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 9 Maart 2020.
  136. Fabricius, Peter (27 Februarie 2020). "South Africa to quarantine 132 citizens evacuated from Wuhan". The Daily Maverick (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020. Besoek op 28 Februarie 2020.
  137. Ngqakamba, Sesona (14 Maart 2020). "Coronavirus: SAA Airbus carrying 114 SA citizens repatriated from Wuhan lands in Polokwane". News24 (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 April 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  138. Shange, Naledi (28 Februarie 2020). "Two South Africans in Japan diagnosed with coronavirus". TimesLIVE (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 28 Februarie 2020.
  139. Heyns, Tania (5 Maart 2020). "Eerste geval van Covid-19 in Suid-Afrika aangemeld". Maroela Media. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 April 2020. Besoek op 5 Maart 2020.
  140. Alex Patrick, Second case of coronavirus confirmed in SA, Times Alive, https://www.timeslive.co.za/news/south-africa/2020-03-07-breaking-second-case-of-coronavirus-confirmed-in-sa/ Besoek op 7 Maart 2020.
  141. van Heerden, Suné (15 Maart 2020). "Koronavirus:President kondig maatreëls aan". Maroela Media. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  142. "South Africans brace for 21-day lockdown as virus cases rise". Al Jazeera (in Engels). 24 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 24 Maart 2020.
  143. "WATCH LIVE: Ramaphosa extends Covid-19 lockdown by 14 days". The Citizen. 9 April 2020. Besoek op 9 April 2020.
  144. "Minister Zweli Mkhize confirms 24 deaths and total of 2003 cases of Coronavirus COVID-19". Department van Gesondheid. 10 April 2020. Besoek op 11 April 2020.
  145. Daniel, Luke (8 April 2020). "Watch: 'Operation lockdown' brings Joburg's M1 highway to a standstill" (in Engels). thesouthafrican.com. The South African. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 12 April 2020. Besoek op 16 April 2020.
  146. Strydom, Nico, Onmiddellike alkoholverbod en aanklokreël aangekondig. https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/onmiddellike-alkoholverbod-en-aandklokreël-aangekondig/[dooie skakel]Maroela Media, 12 Julie 2020. Besoek op 12 Julie 2020.
  147. Writer, Staff. "South Africa moves to level 2 lockdown on Monday – here are the new rules" (in Engels (VSA)). Besoek op 15 Augustus 2020.
  148. S van Heerden, Covid-19: Vlak 1-regulasies aangekondig, Maroela Media, Besoek op 16 September 2020, https://maroelamedia.co.za/nuus/sa-nuus/covid-19-vlak-1-regulasies-aangekondig/
  149. "Statement by president Cyril Ramaphosa on progress in the national effort to contain the COVID-19 pandemic". COVID-19 South African Online Portal. 28 Desember 2020. Besoek op 28 Desember 2020.
  150. "'Can I close my eyes?' Ramaphosa has Covid-19 jab with Khayelitsha hospital staff". TimesLIVE (in Engels). Besoek op 17 Februarie 2021.
  151. "Level 4 lockdown for 2 weeks: Alcohol sales and public gatherings banned". The Citizen. 27 Junie 2021. Besoek op 27 Junie 2021.
  152. McKenzie, David. "Southern Africa hoped it was through the worst of Covid-19. Then the Delta variant arrived". CNN. Besoek op 9 Julie 2021.
  153. "Cyril Ramaphosa #StaySafe "Based on the recommendations of the Ministerial Advisory Committee on COVID-19, and inputs from the President's Coordinating Council, Cabinet this afternoon decided that the country be moved from Adjusted Alert Level 4 and be placed on Alert #Level3."". Twitter. Besoek op 25 Julie 2021.
  154. Ramaphosa, Cyril (12 September 2021). "PRESIDENTIAL ADDRESS: South Africa moves to Alert Level 2 after Covid-19 infections decline". Daily Maverick (in Engels). Besoek op 13 September 2021.
  155. Ramaphosa, Cyril (12 September 2021). "President Cyril Ramaphosa: South Africa's response to Coronavirus COVID-19 pandemic". Government of South Africa. Besoek op 14 September 2021.
  156. "Minister Joe Phaahla: Repeal of regulations regarding Covid-19 pandemic and monkey-pox". 23 Junie 2022. Besoek op 28 Junie 2022. a beperkte 5de golf aangedryf deur subvariante en nie 'n nuwe variant van kommer was besig om te verdwyn en daar was nie meer 'n groot risiko nie
  157. "Egypt confirms coronavirus case, the first in Africa" (in Engels). Aljazeera. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Mei 2020. Besoek op 15 Februarie 2020.
  158. "Algeria announces first confirmed case of coronavirus" (in Engels). Daily Maverick. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2020. Besoek op 26 Februarie 2020.
  159. "Nigeria confirms coronavirus, first in sub-Saharan Africa". MSN News. Besoek op 28 Februarie 2020.
  160. "Tunisia: Health minister confirms first COVID-19 case March 2". Garda World (in Engels). 3 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 9 Maart 2020.
  161. "Cameroon: First COVID-19 case confirmed March 6". Garda World (in Engels). 6 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 9 Maart 2020.
  162. "Burkina Faso confirms first cases of COVID-19" (in Engels). MSN News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 10 Maart 2020.
  163. "COVID-19: Burkina Faso records new deaths" (in Engels). Africanews. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020. Besoek op 22 Maart 2020.
  164. Health, P. M. N. (10 Maart 2020). "Democratic Republic of Congo confirms first coronavirus case | National Post" (in Engels). Besoek op 10 Maart 2020.
  165. "Ivory Coast confirms first case of coronavirus". Daily Sabah (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2020. Besoek op 11 Maart 2020.
  166. Philippon, Laura (11 Maart 2020). "Un premier cas de coronavirus confirmé à La Réunion". La1ere.francetvinfo.fr (in Frans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2020.
  167. "Ghana, Gabon confirm first cases of coronavirus". Reuters (in Engels). 13 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020. Besoek op 13 Maart 2020.
  168. Acheampong, Kwame. "Ghana confirms two Coronavirus cases | Starr Fm" (in Engels (VSA)). Besoek op 13 Maart 2020.
  169. "EU Employee Tests Positive for Coronavirus in Guinea's First Case". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Maart 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  170. Health, P. M. N. (13 Maart 2020). "Ghana, Gabon confirm first cases of coronavirus | National Post" (in Canadian English). Besoek op 13 Maart 2020.
  171. "Mauritania confirms first coronavirus case". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Maart 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  172. By ELIZABETH MERAB More by this Author. "Kenya confirms first coronavirus case – VIDEO – Daily Nation" (in Engels). Nation.co.ke. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Mei 2020. Besoek op 14 Maart 2020. {{cite web}}: |author= has generic name ((hulp))
  173. "Ethiopia confirms first coronavirus case: Live updates". aljazeera.com (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 13 Maart 2020.
  174. Reuters (13 Maart 2020). "Sudan Reports First Coronavirus Case". The New York Times. ISSN 0362-4331. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Maart 2020. Besoek op 13 Maart 2020 – via NYTimes.com. {{cite news}}: |last1= has generic name ((hulp))
  175. "Eswatini in Southern Africa reports first coronavirus case" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020.
  176. "Namibia Says Couple Visiting From Spain Test Positive for Virus". Bloomberg (in Engels). 14 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Maart 2020. Besoek op 14 Maart 2020.
  177. "Rwanda confirms first case of coronavirus – health ministry". Reuters (in Engels). 14 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 April 2020. Besoek op 14 Maart 2020.
  178. Bonnelame, Betyme (14 Maart 2020). "2 Seychellois test positive for COVID-19 as globe-sweeping virus reaches island nation". Seychelles News Agency. Besoek op 14 Maart 2020.
  179. "Equatorial Guinea announces first coronavirus case". Deccan Herald (in Engels). 14 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Maart 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  180. "Congo Republic confirms first coronavirus case -government" (in Engels). 15 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Maart 2020.
  181. "Central African Republic confirms first coronavirus case -WHO". Reuters (in Engels). 14 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 April 2020. Besoek op 15 Maart 2020.
  182. "Liberia Records First Case of Coronavirus; Health Authorities Hold Emergency Meeting". FrontPageAfrica (in Engels (VSA)). 16 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 16 Maart 2020.
  183. Burke, Jason (16 Maart 2020). "African nations impose stricter measures as coronavirus spreads". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 16 Maart 2020.
  184. "Somalia, Tanzania confirm first coronavirus cases". Anadolu Agency. 16 Maart 2020. Besoek op 17 Maart 2020.{{cite news}}: AS1-onderhoud: url-status (link)
  185. "Somalia, Liberia, Benin and Tanzania confirm first coronavirus cases". Reuters (in Engels). 16 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2020. Besoek op 16 Maart 2020.
  186. Burke, Jason (16 Maart 2020). "African nations impose stricter measures as coronavirus spreads". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 16 Maart 2020."
  187. Health, P. M. N. (17 Maart 2020). "Gambia reports first case of coronavirus -health minister| National Post" (in Canadian English). Besoek op 18 Maart 2020.
  188. "Zambia Confirms 2 Covid-19 cases". News Diggers (in Engels). 18 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Maart 2020. Besoek op 18 Maart 2020.
  189. "Government shuts all schools to prevent COVID-19 outbreak". News Diggers (in Engels). 17 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 April 2020. Besoek op 17 Maart 2020.
  190. "Coronavirus Update (Live) – Worldometer" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Mei 2020. Besoek op 20 Maart 2020.
  191. "Niger announces first coronavirus case". medicalxpress.com (in Engels (VSA)). Besoek op 20 Maart 2020.
  192. "Mauritius confirms first three cases of coronavirus". Reuters (in Engels). 19 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Maart 2020. Besoek op 19 Maart 2020.
  193. Reuters (19 Maart 2020). "Chad confirms first case of coronavirus: government statement" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2020. Besoek op 19 Maart 2020. {{cite news}}: |last1= has generic name ((hulp))
  194. "Cape Verde registers an Adverse Analytical Finding of First COVID-19". insp.gov.cv (in Engels). 20 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Maart 2020. Besoek op 24 Maart 2020.
  195. "Coronavírus: Inglês de 62 anos é o primeiro caso confirmado em Cabo Verde". publico.pt (in Portugees). 20 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 April 2020. Besoek op 20 Maart 2020.
  196. "Zimbabwe, Namibia Declare National Emergencies Over Virus". Bloomberg (in Engels). 17 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 April 2020. Besoek op 17 Maart 2020.
  197. "Zimbabwe's President declares COVID-19 a national disaster". Xinhua (in Engels). 17 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 April 2020. Besoek op 17 Maart 2020.
  198. "Zimbabwe, Namibia Declare National Emergencies Over Virus". GulfNews (in Engels). 15 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Mei 2020. Besoek op 17 Maart 2020.
  199. "Zimbabwe Records First Coronavirus Case". VOA (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Maart 2020. Besoek op 21 Maart 2020.
  200. "Angola registered its first coronavirus case". Informanté (in Engels). 19 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 April 2020.
  201. "Guinea-Bissau confirms first two cases of coronavirus". Reuters (in Engels). 25 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 April 2020. Besoek op 25 Maart 2020.
  202. "Malawi confirms three cases of coronavirus:Predident Mutharika calls for calm". Nyasa Times. 2 April 2020. Besoek op 2 April 2020.
  203. "Regular Updates by MINURSO on Covid-19" (in Engels). United Nations Mission for the Referendum in Western Sahara. 9 April 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 9 April 2020.
  204. "South Sudan confirms second Covid-19 case". Reuters (in Engels). 5 April 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 April 2020. Besoek op 7 April 2020.
  205. CGTN Africa [@cgtnafrica] (6 April 2020). "UPDATE: Sao Tome and Principe has confirmed its first four #COVID19 cases. Prime Minister Jorge Bom Jesus said the confirmation came after test results returned from Gabon. #Coronaviruspic.twitter.com/bQzp339rss" (Tweet). Besoek op 6 April 2020 – via Twitter>
  206. "Comoros reports 1st COVID-19 case". China.org.cn. Besoek op 30 April 2020.
  207. "Coronavirus live updates: Lesotho becomes last African nation to report a coronavirus case".Los Angeles Times. Besoek op 13 Mei 2020.
  208. Commissioner, Office of the (28 Februarie 2020). "Coronavirus (COVID-19) Supply Chain Update". FDA (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 1 Maart 2020.
  209. Tkyo, Kelly (29 Februarie 2020). "Coronavirus fears empty store shelves of toilet paper, bottled water, masks as shoppers stock up". USA Today (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 April 2020.
  210. Sirletti, Sonia; Remondini, Chiara; Lepido, Daniele (24 Februarie 2020). "Virus Outbreak Drives Italians to Panic-Buying of Masks and Food". Bloomberg L.P. Besoek 26 Februarie 2020.
  211. "Viral hysteria: Hong Kong panic buying sparks run on toilet paper". CNA. Besoek op 26 Februarie 2020.
  212. Rummler, Orion. "Household basics are scarce in Hong Kong under coronavirus lockdown". Axios. Besoek op 26 Februarie 2020.
  213. Strumpf, Dan (31 Januarie 2020). "Tech Sector Fears Supply Delays as Effects of Virus Ripple Through China". The Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. Besoek op 26 Februarie 2020.
  214. swissinfo.ch, S. W. I.; Corporation, a branch of the Swiss Broadcasting. "Procura por máscaras aumenta 100 vezes e prejudica luta contra o coronavírus". SWI swissinfo.ch (in Portuguese). Besoek op 12 Februarie 2020.
  215. Boseley, Sarah (7 Februarie 2020). "WHO warns of global shortage of face masks and protective suits". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 12 Februarie 2020.
  216. Wilson, Audrey. "Hun Sen Is More Worried About Beijing Than the Coronavirus". Foreign Policy (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 April 2020. Besoek op 3 Maart 2020.
  217. "Peering around the corner: The geopolitics of the coronavirus". Atlantic Council (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 April 2020. Besoek op 3 Maart 2020.
  218. Tappe, Anneken. "Dow falls 1,191 points – the most in history" (in Engels). CNN. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Mei 2020. Besoek op 28 Februarie 2020.
  219. Oh, Sunny (28 Februarie 2020). "Stocks record worst week since financial crisis as coronavirus concerns heat up". Market Watch (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2020. Besoek op 28 Februarie 2020.
  220. Times, The New York (5 Maart 2020). "Stocks Plunge Again on Coronavirus Fears". The New York Times. Besoek op 5 Maart 2020.
  221. Rabouin, Dion. "Economists now say the coronavirus could cause a recession". Axios (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 April 2020.
  222. Irwin, Neil (2 Maart 2020). "Why a Coronavirus Recession Would Be So Hard to Contain" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2020 – via NYTimes.com.
  223. Long, Heather. "Recession fears grow as Wall Street investors brace for a wild week for stocks". Washington Post.
  224. "Collapsed Flybe: 'Do not travel to the airport'" (in Engels). BBC. 5 Maart 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2020.
  225. "Coronavirus scare: Complete list of airlines suspending flights". India Today (in Engels). Reuters New. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 28 Maart 2020.
  226. "Coronavirus: Saudi Arabia suspends entry for pilgrims visiting holy sites" (in Engels). BBC News. 27 Februarie 2020. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 29 April 2020.
  227. Hadden, Joey (2 Maart 2020). "Over 20,000 people have signed a petition to cancel SXSW over coronavirus worries. Here's a list of al

wikipedia, wiki, boek, boeke, biblioteek, artikel, lees, aflaai, gratis, gratis aflaai, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, prentjie, musiek, liedjie, film, boek, speletjie, speletjies, selfoon, telefoon, Android, iOS, Apple, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, Web, Rekenaar

Publikasie datum:
Top